Bài soạn lớp 10: Khe chim kêu

Tìm hiểu chung tác phẩm

Tác giả:

• Vương Duy, tự là Ma Cật
• Đa tài , 21 tuổi đỗ tiến sĩ.
• 30 tuổi, vợ mất, ông sống yên tĩnh với chức quan văn nhàn hạ, gảy đàn ,thổi sáo, làm thơ. Mỗi khi bãi triều về, ông “đốt hương ngồi một mình, tụng niệm kinh Phật”. 
• Người đời gọi ông là “Thi Phật”.
• Vương Duy còn là một nhạc sĩ, một nhà thư pháp, đặc biệt là một họa sĩ nổi tiếng.
• Thơ ông để lại trên 400 bài. 
• Thơ sơn thủy, điền viên chiếm đa số.
• Mô tả cuộc sống nông thôn yên tĩnh, con người nhàn nhã, lời thơ thấm nhuần cái tâm thanh tịnh của đạo Phật và phong thái vô vi, nhàn tản của Lão Trang. 

Tác phẩm:

• Thể thơ: Làm theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt
• Bố cục: 2 phần

Câu 1: Cây quế cành lá sum sê nhưng hoa rất nhỏ? Nhà thơ cảm nhận được hoa quế rơi...

Cây quế cành lá sum sê nhưng hoa rất nhỏ? Nhà thơ cảm nhận được hoa quế rơi. Chi tiết ấy cho thấy điều gì về cảnh đêm xuân và tâm hồn thi sĩ?

Trả lời:

Cây quế cành là sum suê nhưng hoa thì rất nhỏ. Nhưng nhà thơ lại cảm nhận được cả “hoa quế rụng”. Chi tiết ấy cho thấy không gian của buổi đêm vô cùng yên tĩnh. Đồng thời nó cũng cho thấy sự tinh tế, bình yêu, tĩnh lặng trong tâm hồn thi nhân.

Câu 2: Mối quan hệ giữa cái động và tĩnh, hình và âm được thể hiện như thế nào trong bài thơ?

Trả lời:

Mối quan hệ giữa động và tĩnh, hình và âm được thể hiện :

• Giữa người và cảnh (người nhàn / hoa quế rụng).
• Giữa đêm trăng thanh tĩnh và tiếng chim kêu.

Mối quan hệ giữa động và tĩnh, hình và âm là mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau. Qua cái động của tiếng hoa quế rơi để thấy được cái tĩnh của màn đêm và của tâm hồn thi nhân, qua hình ảnh trăng lên và tiếng kêu vì thảng thốt giật mình của con chim núi mà nhận thấy được bức tranh đem tĩnh lặng như tờ. Tĩnh lặng đến độ một sự thay đổi rất khẽ về ánh sáng thôi cũng khiến con vật giật mình.