Bài soạn siêu ngắn: Lời tiễn dặn (Trích Tiễn dặn người yêu)

Bài soạn siêu ngắn: Lời tiễn dặn (Trích Tiễn dặn người yêu) - trang 93 sgk ngữ văn lớp 10 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được soạn ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đầy đủ ý.


Tìm hiểu tác phẩm

  • Tiễn dặn người yêu (Xống chụ xon xao) là một truyện thơ nổi tiếng của dân tộc Thái. Câu chuyện kể về  sự trắc trở trong tình yêu và hôn nhân của đôi bạn tình người Thái.
  • Tóm tắt truyện:

Truyện kể về cuộc đời của một đôi trai gái, tình yêu nồng thắm giữa họ và những đau khổ trắc trở họ phải trải qua trước khi đến bên nhau. Mở đầu truyện nói đến sự gắn kết giữa hai người từ khi còn nhỏ đã là một đôi bạn rất tốt, rồi cứ thế lớn lên họ bên cạnh nhau và tình cảm nảy nở thật đẹp. Nhưng bố mẹ không ưng, chê nghèo, ép gả cô cho người khác giàu và ở một bản xa. Chàng trai thất tình, đeo nặng nỗi buồn thương, phẫn chí bỏ sang Lào đi buôn mong kiếm đủ bạc vàng chuộc lại người yêu. Nhưng chợ đời đâu dễ kiếm tiền, chàng trai lam lũ vật lộn gian nan ở quê người. Đúng ngày vu quy, thình lình người yêu cũ về đến nhà. Bao ước vọng tan tành. Không thể xoay chuyển tình thế, chàng dành cải trang thành khách đưa tiễn dâu về nhà chồng để dọc đường tranh thủ than thở tâm tình với người yêu cho vơi nỗi cay đắng. Chàng và nàng đau khổ hẹn thề rằng không lấy được nhau thời trẻ sẽ tìm mọi cách để lấy cho được nhau lúc về già. Đến một ngày nọ gia đình nhà chồng bán cô vào cửa quan. Cuộc đời cô long đong trôi nổi không biết đi về đâu cuối cùng cô bị đem ra chợ bán như một món hàng. Sau hai đời chồng, nàng bị người chồng thứ hai đem ra chợ bán và oái oăm thay được người tình xưa tình cờ đổi lấy bằng một nắm lá dong gói bánh. Hai người nhận ra nhau và không lỡ hẹn rằng: “ không lấy được nhau mùa hạ, sẽ lấy nhau mùa đông. Không lấy nhau thời trẻ, ta sẽ lấy nhau khi góa mụa về già” họ đã sống bên nhau hạnh phúc tới già.Quả là một kết thúc có hậu khiến người đọc phải nghẹn ngào xúc động.

  • Bố cục:
    • Đoạn đầu từ câu “Quẩy gánh…” đến “… góa bụa về già”
    • Đoạn hai từ câu “Dậy đi em…” đến hết.

Câu 1: Diễn biến tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn người yêu về nhà chồng như thế nào? Hãy phân tích những câu thơ, những dẫn chứng thể hiện tâm trạng đó.

Trả lời:

  • Diễn biến tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn người yêu về nhà chồng
    • Đưa tiễn người yêu về nhà chồng,chàng trai vô cùng đau khổ, xót xa. Chàng trai gọi cô gái là “người đẹp anh yêu” => Chàng trai vẫn dành rất nhiều tình cảm cho cô gái
    • Lúc đưa tiễn chàng trai có nhiều cử chỉ, hành động như muốn níu kéo những phút giây cuối cùng được ở bên cạnh người yêu.
    • Chàng trai dặn dò người mình yêu đôi câu rồi nặng nề quay trở về.
  • => Ta thấy được tình yêu cao cả của anh đối với cô gái, bỏ qua tất cả để đến với chị bằng tấm lòng chân thành.

Câu 2: Phân tích những câu thơ mô tả hành động, tâm trạng của cô gái trên đường về nhà chồng. Cách mô tả ấy biểu lộ tình yêu của chàng trai đối với cô gái như thế nào?

Trả lời:

  • Tâm trạng của Chị được thể hiện qua nội tâm, hành động của Anh. Chị bị ép lấy chồng, gậm đắng nuốt cay, chân bước đi mà đầu “còn ngoảnh lại” mắt còn “ngoái trông anh”, chân bước càng xa thì lòng càng đau đớn,… chính từ các tâm trạng ấy mà cứ mỗi lần qua một cánh rừng chị đều lấy đó là cái cớ để mà dừng lại  đợi chờ anh.
  • Tất cả những hành động, tâm trạng đó của cô gái không được cô thốt thành lời mà chỉ qua những cảm nhận của chàng trai. Bằng tình yêu của mình anh dõi theo từng ánh nhìn của người con gái, nghe được sự ngập ngừng trong bước chân của cô. Anh cảm nhận được tình yêu của cô gái dành cho mình, điều đó cũng đồng thời chứng tỏ sợi dây tình cảm của hai người bền chặt, quyết luyến không muốn rời => ta thấy xót thương cho một cuộc tình đẹp phải chia lìa, chính xã hội ấy cũng đã tiếp tay tạo nên bờ vực thẳm giữa hai con người ấy.

Câu 3: Phân tích những câu thơ, những chi tiết thể hiện thái độ, cử chỉ ân cầncủa chàng trai đối với cô gái trong những ngày anh còn lưu lại ở nhà chồng của cô.

Trả lời:

  • Chàng trai nâng cô gái dậy, phủi áo, chải tóc cho cô gái
  • Đi chặt tre về làm ống lam thuốc cho cô gái uống
  • Ở lại nhà chồng cô gái mà anh yêu, chàng trai chứng kiến cảnh cô gái bị chồng đánh, anh bèn chạy lại ân cần đỡ cô gái dậy và dỗ dành cô

Những hành động, cử chỉ ân cần của chàng trai không chỉ thể hiện nỗi niềm xót xa, thương cảm của mình với cô gái mà còn thể hiện được tình yêu sâu nặng dành cho cô gái mình yêu.

Câu 4:  Đoạn trích sử dụng rất nhiều câu thơ có dùng phép điệp (từ ngữ, hình ảnh, kiểu câu). Hãy tìm và nhận xét giá trị biểu cảm của những câu thơ đó.

Trả lời:

Đoạn trích sử dụng rất nhiều câu thơ có dùng phép điệp như:

  • Điệp hình ảnh: Cô gái vừa đi vửa ngoảnh lại (khi nói về quyết tâm đưa người yêu trở về chàng trai đã đưa hình ảnh cái chết ra để nói về việc gắn bó giữa hai người son sắt đến cái chết cũng không chia cắt nổi)…
  • Điệp từ ngữ: đợi, chết, yêu nhau
  • Điệp kiểu câu:

Chết ba năm hình treo còn đó
Chết thành sông, vục nước uống mát lòng,
Chết thành đất, mọc cây trầu xanh thẳm,
Chết thành bèo, ta trôi nổi ao chung,
Chết thành muôi, ta múc xuống cùng bát,
Chết thành hồn, chung một mái, song song.

Yêu nhau , yêu trọn đời gỗ cứng
Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già…

Việc nhắc đi, nhắc lại nhiều lần ấy còn nhằm thể hiện một cách mạnh mẽ những cảm xúc tưởng như đang trào dâng trong lòng nhân vật cũng chính là đang trào dâng trong lòng người viết. Đó là cảm xúc về một tình yêu da diết, mãnh liệt bị chia lìa.

Xem thêm lời giải Bài soạn văn lớp 10 siêu ngắn

Dưới đây là danh mục các bài soạn siêu ngắn và siêu chất trong chương trình Văn 10. Nội dung các bài soạn hết sức ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn thể hiện được ý nghĩa đầy đủ. Các em học sinh có thể nhanh chóng hoàn thành bài soạn văn 10 của mình. Ngoài ra, nó còn giúp các em dễ học, dễ nhớ, dễ nắm bắt được ý chính bài học

Lớp 10 | Các môn học Lớp 10 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 10 chọn lọc

Danh sách các môn học Lớp 10 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.

Toán Học

Vật Lý

Hóa Học

Ngữ Văn

Lịch Sử

Địa Lý

Sinh Học

GDCD

Tin Học

Tiếng Anh

Công Nghệ

Âm Nhạc & Mỹ Thuật

Hoạt động trải nghiệm