Bài soạn lớp 6: Cụm động từ

Hướng dẫn soạn bài: Cụm động từ - Trang 147 sgk ngữ văn 6 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được trả lời rành mạch và dễ hiểu. Với cách soạn sau, các em học sinh sẽ nắm tốt nội dung bài học. Ngoài ra, nếu có câu hỏi nào, các em comment phía dưới để thầy cô giải đáp.


I. Cụm động từ là gì?

Ví dụ 1: Các từ in đậm trong câu dưới đây được bổ sung ý nghĩa cho những từ nào?

Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái ăm để hỏi mọi người

(em bé thông minh).

Trả lời:

  • Các từ in đậm “đã”, “nhiều nơi” bổ sung ý nghĩa cho từ “đi”.
  • Các từ in đậm “cũng”, “những câu đố oái ăm để hỏi mọi người” bổ sung ý nghĩa cho từ “ra”.

2. Khi ta lược bỏ các từ in đậm, các từ được bổ nghĩa trở nên chơ vơ, tối nghĩa.

Như vậy, các từ in đậm trong câu trên có vai trò bổ sung ý nghĩa cho động từ được rõ nghĩa, đầy đủ hơn. -> Tạo thành một cụm động từ.

3. Tìm cụm động từ và đặt câu:

  • Cụm động từ: đang định xin lỗi bố, không dám mở mồm
  • Đặt câu: Tôi đang định xin lỗi bố, nhưng thấy nó khóc to quá, tôi không dám mở mồm

=> Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ, cụ thể, trong khi đó, nhiều động từ trong câu phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm để tạo thành cụm động từ thì câu văn mới dễ hiểu và trọn nghĩa.

Ghi nhớ:

  • Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.
  • Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.

II. Cấu tạo của cụm động từ

Ví dụ 1: Vẽ mô hình cấu tạo của các cụm động từ: đã đi nhiều nơi, cũng ra nhiều câu đố oái ăm để hỏi mọi người.

Trả lời:

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

đã

đi

nhiều nơi

cũng

ra

nhiều câu đố oái ăm để hỏi mọi người

Ví dụ 2: Tìm thêm cụm động từ vàvẽ mô hình cấu tạo của các cụm động từ đó?

Trả lời:

Các cụm động từ:

  • Em bé còn đang tập đi
  • Bố mẹ luôn yêu thương con hết lòng
  • Con hãy lấy gạo làm bánh mà lễ Tiên Vương
  • Em không học bài

Mô hình cấu tạo của các cụm động từ:

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

Còn đang

Tập đi

 

luôn

Yêu thương

Con hết lòng

hãy

Lấy

Gạo làm bánh mà lễ Tiên Vương

không

Học bài

 

Ghi nhớ:

  • Mô hình cụm động từ

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

Cũng/ còn/ đang/ chưa

tìm

Được/ ngay/ câu trả lời.

  • Trong cụm động từ:
    • Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hành động, ...
    • Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương tiện và cách thức hành động, …

[Luyện tập] Câu 1: Tìm các cụm động từ trong những câu sau:

a. Em bé đang còn đùa nghịch ở sau nhà.

(Em bé thông minh)

b. Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.

(Sơn Tinh, Thuỷ Tinh)

c. Cuối cùng triều đình đành tìm cách giữ sứ giả ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến của em bé thông minh nọ.

(Em bé thông minh)

Trả lời:

Các cụm động từ trong các câu trên là:

  • Câu a: còn đang đùa nghịch ở sau nhà
  • Câu b: yêu thương Mị Nương hết mực, muốn kén cho con mộtngười chồng thật xứng đáng
  • Câu c: đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến của em bé thông minh nọ.

[Luyện tập] Câu 2: Chép các cụm động từ nói trên vào mô hình cụm động từ

Trả lời:

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

Còn đang

Đùa nghịch

 

 

Yêu thương

Mị Nương hết mực

Muốn

kén

Cho con một người chồng thật xứng đáng

Đành tìm cách

Giữ

Giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến của em bé thông minh nọ.

[Luyện tập] Câu 3: Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm trong đoạn dưới đây.

Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào, thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan [...] Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì há hốc mồm sửng sốt, không biết đáp sao cho ổn. Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài đây rồi, chả phải tìm đâu mất công.

(em bé thông minh)

Trả lời:

Chưa, không đều là những từ có nghĩa phủ định. Tuy nhiên:

  • Chưa: phủ định tương đối
  • Không: Phủ định tuyệt đối

=>Cho thấy sự thông minh, tài ứng biến nhanh trí của em bé.

[Luyện tập] Câu 4: Viết một câu trình bày ý nghĩa truyện “Treo biển”,...

Viết một câu trình bày ý nghĩa truyện “Treo biển”, chỉ ra các cụm động từ có trong đoạn văn đó.

Trả lời:

  • Truyện “treo biển” phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến khi làm việc, không suy xét kĩ khi nghe những ý kiến khác.
  • Các cụm động từ trong câu trên là:
    • phê phán nhẹ nhàng những người thiếu chủ kiến khi làm việc
    • không suy xét kĩ khi nghe những ý kiến khác.

Xem thêm lời giải Bài soạn văn 6

Soạn bài môn văn lớp 6 dễ hiểu, dễ nắm bắt. Cách trình bày rõ ràng, ngoài tác dụng lưu kiến thức vào vở, học sinh có thể nắm rõ đại ý câu trả lời. Từ đó, các em nhớ lâu hơn, nhớ 1 cách có hệ thống hơn. Dưới đây là phần soạn văn chi tiết cho các bài học trong sgk ngữ văn 6, mời các em học sinh và bạn đọc tham khảo

Lớp 6 | Các môn học Lớp 6 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 6 chọn lọc

Danh sách các môn học Lớp 6 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.

Toán Học

Vật Lý

Ngữ Văn

Lịch Sử

Địa Lý

Sinh Học

GDCD

Tin Học

Tiếng Anh

Công Nghệ

Khoa Học

Âm Nhạc & Mỹ Thuật

Hoạt động trải nghiệm