Bài soạn siêu hay: Chữa lỗi dùng từ (tiếp theo) - Ngữ văn lớp 6

I. Dùng từ không đúng nghĩa

Trả lời ví dụ:

Các lỗi dùng từ:

a. Sai “yếu điểm” thay thành “nhược điểm”.

b. Sai “đề bạt” thay thành “bầu”.

c. Sai “chứng thực” thay thành “ chứng kiến”.

[Luyện tập] Câu 1: Gạch một gạch dưới các kết hợp từ đúng:

Trả lời: các kết hợp từ đúng

• bản (tuyên ngôn)
• (tương lai) xán lạn
• bôn ba (hải ngoại)
• (bức tranh) thủy mặc
• (nói năng) tùy tiện

[Luyện tập] Câu 2: Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống. a) Khinh khỉnh, khinh bạc ……………… : tỏ ra kiêu ngạo và lạnh nhạt, ra vẻ không thèm để ý đến người đang tiếp xúc với mình. b) Khẩn thiết, khẩn trương …………. …... : nhanh, gấp và có phần căng thẳng. c) Bâng khuâng, băn khoăn……………... : không yên lòng vì có những điều phải suy nghĩ và lo liệu.

Trả lời: 

a. Khinh khỉnh: tỏ ra kiêu ngạo và lạnh nhạt, ra vẻ không thèm để ý đến người đang tiếp xúc với mình.

b. Khẩn trương: : nhanh, gấp và có phần căng thẳng.

c. Băn khoăn: không yên lòng vì có những điều phải suy nghĩ và lo liệu.

[Luyện tập] Câu 3: Chữa lỗi dùng từ trong các câu sau: a.Hắn quát lên một tiếng rồi tống một cú đá vào bụng ông Hoạt. /b.Làm sai thì cần thật thà nhận lỗi, không nên bao biện./ c.Chúng ta có nhiệm vụ giữ gìn những tinh tú của văn hoá dân tộc.

Trả lời:

a)

• Lỗi sai: Từ “tống” hoặc từ “đá”
• Nguyên nhân: Dùng kết hợp không đúng nghĩa của từ. 
• Chữa lỗi:
• Cách 1: Thay từ “đá” bằng từ “đấm”.
• Cách 2: Hoặc thay từ “tống” bằng từ “tung”

b)

• Lỗi sai: Từ “thực thà” và “bao biện”.
• Nguyên nhân: Dùng từ không đúng nghĩa.
• Chữa lỗi: Thay từ “thật thà”bằng từ“thành khẩn” và thay từ “bao biện” bằng từ “ngụy biện”

c)

• Lỗi sai: Từ “tinh tú”
• Nguyên nhân: Dùng từ không đúng nghĩa.
• Chữa lỗi:  Thay từ “tinh tú” bằng từ “tinh túy”

[Luyện tập] Câu 4: Chính tả nghe – viết: Em bé thông minh (từ một hôm, viên quan đi qua đến một ngày được mấy đường).

Trả lời:

Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng: cha đánh trâu cày, con đập đất. Quan bèn hỏi:

- Này, lão kia! Trâu của lão cày một ngày được mấy đường?