Giải địa lí 6 bài 9: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa

Hướng dẫn giải, soạn bài, làm bài tập, bài thực hành trong bài 9: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa - trang 28 địa lí 6. Tất cả các kiến thức trong bài học này đều được giải đáp cẩn thận, chi tiết. Chúng ta tham khảo để học tốt địa lí 6 bài 9: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa nhé.


I. Kiến thức trọng tâm

1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái đất.

  • Trong khi quay quanh Mặt Trời, lú nào Trái đất cũng chỉ chiếu sáng được một nửa có lúc nửa cầu bắc, có lúc ngả nửa cầu Nam.
  • Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các địa điểm ở nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
  • Hiện tượng ngày đêm dài ngắn ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau, càng xa xích đạo về phía 2 cực càng biểu hiện rõ.
  • Các địa điểm nằm trên đường xích đạo quanh năm có ngày, đêm dài ngắn như nhau.

2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 giờ thay đổi theo mùa

Ngày

Vĩ độ

Số ngày có ngày dài 24h

Số ngày có đêm dài 24h

Mùa

22/6

6633’B

6633’N

1

1

Hạ, Đông

22/12

6633’B

6633’N

1

1

Đông, Hạ

21/3- 23/9

6633’B

6633’N

186 (6 tháng)

186 (6 tháng)

Hạ, Đông

23/9 - 21/3

6633’B

6633’N

186 (6 tháng)

186 (6 tháng)

Đông, Hạ

Kết luận: Mùa hè 1-6 tháng, Mùa đông 1 – 6 tháng

II. Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học

Câu 1: Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) cho biết vì sao đường biểu hiện trục...

Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) cho biết vì sao đường biểu hiện trục Trái Đất (BN) và đường phân chia sáng tối (ST) không trùng nhau?

Trả lời:

  • Đường biểu hiện trục Trái Đất (BN) và đường phân chia sáng tối (ST) không trùng nhau là bởi vì: Đường biểu hiện truc nằm nghiêng trên mặt phẳng quỹ đạo với một góc 66°33’. Trong khi đó, đường phân chia sáng – tối lại vuông góc với mặt phẳng quỹ đạo. Vì vậy chúng không trùng nhau là điều lẽ phải.

Câu 2: Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) cho biết:

  • Vào ngày 22-6 (hạ chí) ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến bao nhiêu? Vĩ tuyến đó là đường gì?
  • Vào ngày 22-12 (đông chí) ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng vào mặt đất ở vĩ tuyến bao nhiêu? Vĩ tuyến đó là gì?

Trả lời:

Quan sát hình 24 ta thấy:

  • Vào ngày 22-6 (hạ chí) ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến 23o27′ Bắc, trên đường chí tuyến Bắc.
  • Vào ngày 22-12 (đông chí) ánh sáng Mặt trời chiếu thẳng vào mặt đất ở vĩ tuyến 23o27′ Nam, trên đường chí tuyến Nam.

Câu 3: Dựa vào hình 25 (trang 29 SGK Địa lý 6) cho biết:

  • Sự khác nhau về độ dài của ngày, đêm của các điểm A, B ở nửa cầu Bắc và các địa điểm tương ứng A’, B’ ở nửa cầu Nam vào ngày 22-6 và 22-12 ?
  • Độ dài của ngày, đêm trong ngày 22-6 và ngày 22-12 ở điểm C nằm trên đường Xích đạo?

Trả lời:

 Quan sát hình 25 ta thấy:

Ngày 22-6:

  • Nửa cầu Bắc: điểm A, B có ngày dài hơn đêm.
  • Nửa cầu Nam: điểm A’, B’ có ngày ngắn hơn đêm.

Ngày 22-12:

  • Nửa cầu Bắc: điểm A, B có ngày ngắn hơn đêm.
  • Nửa cầu Nam: điểm A’, B’ có ngày dài hơn đêm.

Độ dài của ngày, đêm trong ngày 22-6 và ngày 22-12 ở điểm C nằm trên đường Xích đạo:

  • 22/6: điểm C có ngày dài, đêm ngắn
  • 22/12: điểm C có ngày ngắn, đêm dài.

Câu 4: Dựa vào hình 25 (trang 29 SGK Địa lý 6) cho biết:

  • Vào các ngày 22/6 và 22/12 độ dài ngày, đêm của các điểm D và D’ ở vĩ tuyến 66°33’ Bắc và Nam của 2 nửa địa cầu sẽ như thế nào? Vĩ tuyến 66°33’ Bắc và Nam là những đường gì?
  • Vào các ngày 22/6 và 22/12, độ dài của ngày và đêm ở hai điểm Cực như thế nào?

Trả lời:

  • Vào các ngày 22/6 và 22/12 độ dài ngày, đêm của các điểm D và D’ ở vĩ tuyến 66o33’ Bắc và Nam của 2 nửa địa cầu sẽ có:
    • Ngày dài suốt 24g (ngày địa cực)
    • Đêm dài suốt 24g (đêm địa cực).
  • Vĩ tuyến 66°33’ Bắc và Nam là những đường Vòng cực Bắc và Vòng cực Nam.
  • Vào các ngày 22/6 và 22/12, độ dài của ngày và đêm ở hai điểm Cực sẽ có:
    • 6 tháng đêm,
    • 6 tháng ngày.

III. Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học

Câu 1: Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) hãy phân tích hiện tượng ngày,...

Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) hãy phân tích hiện tượng ngày, đêm dài ngắn trong các ngày 22-6 và 22-12?

Trả lời:

Dựa vào hình 24 ta thấy:

  • Vào ngày 22/6, nửa cầu Bắc chúc về phía Mặt trời. Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất nên các điểm ở nửa cầu Bắc có ngày dài hơn đêm, các địa điểm ở nửa cầu Nam có đêm dài hơn ngày.
  • Vào ngày 22/12, nửa cầu Nam ngả về phía Mặt trời, do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái đất nên các địa điểm nửa cầu Nam có ngày dài hơn đêm, các địa điểm ở nửa cầu Bắc có đêm dài hơn ngày.

Câu 2: Từ sự phân tích trên, hãy rút ra kết luận về hiện tượng ngày,...

Từ sự phân tích trên, hãy rút ra kết luận về hiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo vĩ độ trên Trái Đất?

Trả lời:

  • Ở Xích đạo : ngày và đêm dài bằng nhau trong năm.
  • Càng xa Xích đạo : ngày và đêm càng chênh lệch nhiều.
  • Từ vòng cực về phía cực : ngày dài suốt 24g (ngày địa cực) hoặc đêm dài suốt 24g (đêm địa cực).
  • Riêng ở Cực : có 6 tháng đêm, 6 tháng ngày.

=> Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn trong năm có ảnh hưởng trực tiếp đến khí hậu và ảnh hưởng gián tiếp đến mọi sinh hoạt và hoạt động sản xuất của con người.

Câu 3: Dựa vào bảng số liệu sau đây, hãy giải thích tại sao số ngày có ngày...

Dựa vào bảng số liệu sau đây, hãy giải thích tại sao số ngày có ngày dài suốt 24 giờ lại tăng từ vòng cực đến cực?

Vĩ độ

66°33’B

70°B

75°B

80°B

85°B

90°B

Số ngày có ngày dài suốt 24 giờ

1

65

103

134

161

186

Trả lời:

  • Từ vĩ độ 66°33’B là đường vòng cực Bắc, bắt đầu ngày dài 24 giờ. Càng lên các vĩ độ cao thì góc chiếu Mặt Trời càng lớn, do đó số ngày có 24 giờ lại tăng đến Cực (90°B). Gợi ý đáp án

Xem thêm lời giải Giải môn Địa lí lớp 6

Soạn bài địa lí lớp 6, giải địa lí lớp 6, làm bài tập bài thực hành địa lí 6. Ở đây, có kiến thức tất cả các bài học trong chương trình sgk địa lí lớp 6. Ngoài phần lý thuyết tổng hợp, các câu hỏi giữa bài, cuối bài học đều được giải dễ hiểu, dễ nhớ. Học sinh muốn xem bài nào thì click vào tên bài tương ứng ở mục lục sau

Lớp 6 | Các môn học Lớp 6 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 6 chọn lọc

Danh sách các môn học Lớp 6 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.

Toán Học

Vật Lý

Ngữ Văn

Lịch Sử

Địa Lý

Sinh Học

GDCD

Tin Học

Tiếng Anh

Công Nghệ

Khoa Học

Âm Nhạc & Mỹ Thuật

Hoạt động trải nghiệm