Bài soạn siêu ngắn: Các phương châm hội thoại - Ngữ văn lớp 9

Bài soạn siêu ngắn: Các phương châm hội thoại - trang 8 sgk ngữ văn lớp 9 tập 1. Tất cả các câu hỏi trong bài học đều được soạn ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn đầy đủ ý.


I.Phương châm về lượng:

Trả lời ví dụ 1:

  • Câu trả lời của Ba không mang nội dung mà An cần biết. Điều mà An cần biết là một địa điểm bơi cụ thể nào đó: như bể bơi ,sông, hồ...
  • Để trả lời An, Ba có thể trả lời: Mình học bơi cùng vời bố ở bể bơi Tăng Bạt Hổ
  • Bài học: Câu nói phải có nội dung đúng với yêu cầu giao tiếp, không nên nói ít hơn những gì mà giao tiếp đòi hỏi .

Trả lời ví dụ 2:

  • Gây cười vì: các nhân vật nói nhiều hơn những gì cần nói.
  • Chỉ cần hỏi: " Bác có thấy con lợn nào chạy qua đây không?" Chỉ cần trả lời:

- "( nãy giờ) tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả“.

II. Phương châm về chất

Trả lời câu hỏi:

  • Truyện phê phán tính nói khoác
  • Trong giao tiếp ,không nên nói những điều mà mình không tin là đúng sự thật, không nên nói những điều mà mình không có bằng chứng xác thực. 

[Luyện tập] Câu 1: Vận dụng phương châm về lượng để phân tích lỗi trong những câu sau: Trâu là loài gia súc nuôi ở nhà. / Én là một loài chim có hai cánh. 

Trả lời:

a. Thừa cụm từ “nuôi ở nhà”.Vì gia súc đã hàm chứa là thú nuôi trong nhà.

b. Thừa cụm từ “có hai cánh”. Bởi tất cả các loài chim đều có hai cánh.

[Luyện tập] Câu 2: Chọn những từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống các câu sau: (SGK)

Trả lời:

a. Nói có sách, mách có chứng

b. Nói dối

c. Nói mò

d. Nói nhăng nói cuội

e. Nói trạng

Các từ ngữ trên đều chủ những cách nói liên quan đến một phương châm hội thoại đã học. Đó là phương châm hội thoại về chất.

[Luyện tập] Câu 3: Đọc truyện cười sau và cho biết phương châm hội thoại nào đã không được tuân thủ: (Truyện cười: SGK)

Trả lời:

“Rồi có nuôi được không”? => Người nói đã không tuân thủ phương châm về lượng – Vì hỏi một điều rất thừa.

[Luyện tập] Câu 4: Vận dụng những phương châm hội thoại đã học để giải thích vì sao người nói đôi khi phải dùng những cách diễn đạt như : a. Như tôi được biết,tôi tin rằng, nếu tôi không lầm thì,tôi nghe nói,theo tôi nghĩ , hình như là./ b. Như tôi đã trình bày, như mọi người đều biết.

Trả lời:

  • Mục đích: đảm bảo tuân thủ phương châm về chất => báo cho người nghe biết là tính chính xác của thông tin.
  • Mục đích: đảm bảo phương châm về lượng, => báo cho người nghe biết là việc nhắc lại nội dung đã cũ là do chủ ý của người nói.

[Luyện tập] Câu 5: Giải thích nghĩa của các thành ngữ sau và cho biết những thành ngữ này có liên quan đến phương châm hội thoại nào: ăn đơm nói đặt, ăn ốc nói mò, ăn không nói có, cãi chày cãi cối, khua môi múa mép, nói dơi nói chuột, hứa hươu hứa vượn.

Trả lời:

  • Ăn đơm nói đặt: vu khống, đặc điều, bịa chuyện cho người khác
  • Ăn ốc nói mò: nói không có căn cứ, lời nói chỉ mang tính nửa vời. 
  • Ăn không nói có: vu khống, bịa đặt . 
  • Cãi chày cãi cối: cố tranh cãi nhưng không có lí lẽ gì cả. Không chịu tiếp thu ý kiến của người khác và chỉ chăm chăm giữ lấy ý kiến của bản thân mình.
  • Khua môi múa mép: nói năng ba hoa, khoác lác, phô trương.
  • Nói dơi nói chuột: nói lăng nhăng, linh tinh, không xác thực. 
  • Hứa hươu hứa vượn: hứa để được lòng rồi không thực hiện lời hứa.

=> Tất cả những thành ngữ trên không tuân thủ phương châm về chất.

Xem thêm lời giải Bài soạn văn lớp 9 siêu ngắn

Dưới đây là danh mục các bài soạn siêu ngắn và siêu chất trong chương trình Văn 9. Nội dung các bài soạn hết sức ngắn gọn, súc tích nhưng vẫn thể hiện được ý nghĩa đầy đủ. Các em học sinh có thể nhanh chóng hoàn thành bài soạn văn 9 của mình. Ngoài ra, nó còn giúp các em dễ học, dễ nhớ, dễ nắm bắt được ý chính bài học

Lớp 9 | Các môn học Lớp 9 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 9 chọn lọc

Danh sách các môn học Lớp 9 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.