Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình SBT Ngữ Văn 7 tập 1
Bài làm:
Bài tập
1. Câu 4, trang 181-182, SGK.
2. Hãy chỉ ra những ý kiến mà em cho là không chính xác :
a) Trữ tình là một từ nhiều lúc đồng nghĩa với từ biểu cảm.
b) Trữ tình là một từ khác nghĩa với từ biểu cảm.
c) Đã là thơ thì đương nhiên là thơ trữ tình.
d) Đã là văn xuôi thì đương nhiên là văn tự sự.
e) Đại bộ phận thơ ca là thơ trữ tình.
g) Đã là thơ thì nhất thiết phải có vần.
h) Âm điệu là một yếu tố rất quan trọng của thơ.
3. Hãy nêu lên những giá trị lớn của những bài thơ, những đoạn thơ trữ tình trung đại Việt Nam đã được học trong SGK Ngữ văn 7, tập một.
4. Hãy dùng những kiến thức đã học về thơ trữ tình trung đại cũng như thể nghiệm bản thân để giải thích ý kiến sau đây trong phần Ghi nhớ của Bài 16 : “Thưởng thức thơ trữ tình không được thoát li văn bản song không thể chỉ dừng ở bề mặt của ngôn từ văn bản”.
5. Câu 5, trang 182, SGK.
Gợi ý làm bài
1. Nói chung, cần đọc kĩ cả ba điểm trong phần Ghi nhớ ở trang 182, SGK trước khi trả lời các câu hỏi.
- Để trả lời câu a, vận dụng Ghi nhớ 1
- Để trả lời câu k, vận dụng Ghi nhớ 3
- Để trả lời câu d, cần xem lại chú thích (★) ở trang 161, SGK.
- Để trả lời câu b cần ôn lại kiến thức về văn bản tự sự đã học ở đầu học kì I, lớp 6.
2. Bài tập này nhằm giúp HS nhận thức đúng mối quan hệ giữa phương thức biểu đạt và thể loại. Một thể loại có thể phù hợp với một phương thức biểu đạt nào đó (như thể loại thơ với phương thức trữ tình, văn xuôi với phương thức tự sự), song không thể đồng nhất chúng. Một thể loại có thể kết hợp sử dụng nhiều phương thức như ta đã thấy trong nhiều bài thơ trữ tình trung đại Việt Nam và thơ Đường.
- Trữ tình là một từ đồng nghĩa với biểu cảm trong các cụm từ “văn thơ trữ tình” - “văn thơ biểu cảm” ; “phương thức trữ tình” - “phương thức biểu cảm”.
Trong phần Tập làm văn, văn thơ trữ tình và văn thơ biểu cảm được gọi chung là văn biểu cảm.
- Vần chỉ là một yếu tố tạo nên âm điệu. Còn những yếu tố khác tạo nên âm điệu như nhịp điệu, tiết tấu, cách sử dụng điệp cấu trúc, điệp ngữ,... Có thể thấy rõ điều này khi tìm hiểu thơ hai-cư của Nhật Bản. Hai-cư là một loại thơ không có vần nhưng có nhịp điệu, tiết tấu theo đúng công thức : mỗi bài có 3 câu, gồm 17 âm tiết, câu giữa 7 âm tiết, hai câu còn lại mỗi câu 5 âm tiêt.
- Từ các điểm trên, có thể thấy các ý kiến b, c, d, g là không chính xác.
3. Trước hết phải thấy bài tập này là nhằm rèn luyện kĩ năng tổng kết, hệ thống hoá kiến thức và cũng là kĩ năng nắm chắc những vấn đề cốt lõi nhất trong khi học các tác phẩm cụ thể.
- Để chuẩn bị làm bài tập, em cần đọc lại các bài thơ, đoạn thơ trữ tình trung đại Việt Nam đã được học và dựa vào các nội dung phần Ghi nhớ của các bài học đó để nắm chắc lại những giá trị cơ bản về nội dung và nghệ thuật của mỗi bài, mỗi đoạn trích.
Tiếp đó, tiến hành việc khái quát, tổng kết, nêu lên những giá trị lớn của những bài thơ, đoạn thơ đã học, bằng cách vừa nêu nội dung giá trị vừa có dẫn chứng tên tác phẩm có giá trị đó. Ví dụ :
- Thể hiện ý chí, khí phách hào hùng của dân tộc (Sông núi nước Nam, Phò giá về kinh,...).
- Thể hiện sự hoà nhập giữa con người và thiên nhiên (Bài ca Côn Sơn., Qua Đèo Ngang,...).
- Phản ánh nỗi đau khổ của con người (đoạn trích Sau phút chia li trong Chinh phụ ngâm khúc, Bánh trôi nước,...).
- Đạt đến trình độ nghệ thuật chuẩn mực, kì diệu (Chinh phụ ngâm khúc, Qua Đèo Ngang, Bạn đến chơi nhà).
Nếu có thể phân loại “đạt đến trình độ nghệ thuật chuẩn mực, kì diệu” về mặt nào, càng tốt. Chẳng hạn :
+ Vận dụng nhuần nhuyễn thể thơ Đường luật để làm thơ chữ Nôm (Bánh trôi nước, Qua Đèo Ngang, Bạn đến chơi nhà).,
+ Vận dụng điệp ngữ một cách tài tình (Sau phút chia li,..).
4. - Cần hiểu “không được thoát li văn bản” là phải bám sát ngôn từ vì trong thơ trữ tình, ngôn từ là yếu tố quan trọng nhất để tìm hiểu tư tưởng, tình cảm tác giả. Trong tiểu thuyết, có thể quên ngôn từ nhưng vẫn nhớ cốt truyện, nhân vật, tình tiết và qua các yếu tố ấy, vẫn có thể tìm hiểu quan điểm, tư tưởng tác giả.
- Ý thơ nhiều khi không nổi lên trên mặt chữ mà thường là “tại ngôn ngoại” (ở ngoài lời), toát lên từ quan hệ giữa các hình ảnh, sự kiện, giữa các chữ, giữa các câu. Ngoài ra, hình tượng trong thơ thường cũng tạo ra những liên tưởng xa gần nên ý thơ thường rộng hơn nội dung được thể hiện trực tiếp, những bài thơ hay thường để lại dư vị đậm đà, dư âm lan toả trong lòng người đọc. Đặc điểm đó của thơ buộc người đọc thơ phải biết suy ngẫm, phải biết tưởng tượng và giàu óc liên tưởng.
5. Đáp án gợi ý :
a) tập thể, truyền miệng
b) điệp ngữ, các hình ảnh truyền thống (cây đa, bến cũ, con đò,...)
Xemloigiai.com
Xem thêm lời giải SBT Ngữ văn lớp 7
NGỮ VĂN 7 TẬP 1
- 👉 Soạn bài Cổng trường mở ra
- 👉 Soạn bài Mẹ tôi
- 👉 Soạn bài Từ ghép
- 👉 Soạn bài Liên kết trong văn bản
- 👉 Soạn bài Cuộc chia tay của những con búp bê
- 👉 Soạn bài Bố cục trong văn bản
- 👉 Soạn bài Mạch lạc trong văn bản
- 👉 Soạn bài Ca dao - Dân ca: Những câu hát về tình cảm gia đình
- 👉 Soạn bài Những câu hát về tình yêu, quê hương, đất nước, con người
- 👉 Soạn bài Từ láy
- 👉 Soạn bài Quy trình tạo lập văn bản
- 👉 Soạn bài Những câu hát than thân
- 👉 Soạn bài Những câu hát châm biếm
- 👉 Soạn bài Đại từ
- 👉 Soạn bài Luyện tập tạo lập văn bản
- 👉 Soạn bài Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà) - Phò giá về kinh (Tụng giá hoàn kinh sư)
- 👉 Soạn bài Từ Hán Việt
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về văn biểu cảm
- 👉 Soạn bài Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra (Thiên Trường vãn vọng)
- 👉 Soạn bài Từ Hán Việt (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Đặc điểm của văn biểu cảm
- 👉 Soạn bài Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm
- 👉 Soạn bài Sau phút chia li (trích Chinh phụ ngâm khúc)
- 👉 Soạn bài Quan hệ từ
- 👉 Soạn bài Luyện tập cách làm văn bản biểu cảm
- 👉 Soạn bài Qua đèo ngang. Bạn đến chơi nhà
- 👉 Soạn bài Chữa lỗi về quan hệ từ
- 👉 Soạn bài Xa ngắm thác núi Lư (Vọng Lư sơn bộc bố)
- 👉 Soạn bài Từ đồng nghĩa
- 👉 Soạn bài Cách lập ý của bài văn biểu cảm
- 👉 Soạn bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ) - Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư)
- 👉 Soạn bài Từ trái nghĩa
- 👉 Soạn bài Luyện nói: Văn biểu cảm về sự vật, con người
- 👉 Soạn bài Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Mao ốc vị thu phong sở phá canh)
- 👉 Soạn bài Cảnh khuya - Rằm tháng giêng (Nguyên tiêu)
- 👉 Soạn bài Thành ngữ
- 👉 Soạn bài Cách làm bài văn biểu cảm về tác phẩm văn học
- 👉 Soạn bài Tiếng gà trưa
- 👉 Soạn bài Điệp ngữ
- 👉 Soạn bài Luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm văn học
- 👉 Soạn bài Làm thơ lục bát
- 👉 Soạn bài Một thứ quà của lúa non : Cốm
- 👉 Soạn bài Chơi chữ
- 👉 Soạn bài Ôn tập văn biểu cảm
- 👉 Soạn bài Sài Gòn tôi yêu - Mùa xuân của tôi
- 👉 Soạn bài Luyện tập sử dụng từ
- 👉 Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình
- 👉 Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt
- 👉 Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
- 👉 Soạn bài Ôn tập tác phẩm trữ tình (tiếp theo)
- 👉 Ôn tập phần Tiếng Việt (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt) - Rèn luyện chính tả
NGỮ VĂN 7 TẬP 2
- 👉 Soạn bài Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn)
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Tục ngữ về con người và xã hội
- 👉 Soạn bài Rút gọn câu
- 👉 Soạn bài Đặc điểm của văn bản nghị luận
- 👉 Soạn bài Đề văn nghị luận và việc lập dàn ý cho bài văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
- 👉 Soạn bài Câu đặc biệt
- 👉 Soạn bài Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Sự giàu đẹp của Tiếng Việt
- 👉 Soạn bài Thêm trạng ngữ cho câu
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh
- 👉 Soạn bài Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Cách làm bài văn lập luận chứng minh
- 👉 Soạn bài Luyện tập lập luận chứng minh
- 👉 Soạn bài Đức tính giản dị của Bác Hồ
- 👉 Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
- 👉 Soạn bài Ý nghĩa văn chương
- 👉 Soạn bài Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn chứng minh
- 👉 Soạn bài Ôn tập văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích
- 👉 Soạn bài Sống chết mặc bay
- 👉 Soạn bài Cách làm bài văn lập luận giải thích
- 👉 Soạn bài Luyện tập lập luận giải thích
- 👉 Soạn bài Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu
- 👉 Soạn bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Luyện nói: Bài văn giải thích một vấn đề
- 👉 Soạn bài Ca Huế trên sông Hương
- 👉 Soạn bài Liệt kê
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về văn bản hành chính
- 👉 Soạn bài Quan Âm Thị Kính
- 👉 Soạn bài Dấu chấm lửng và dấu chẩm phẩy
- 👉 Soạn bài Văn bản đề nghị
- 👉 Soạn bài Ôn tập phần văn
- 👉 Soạn bài Dấu gạch ngang
- 👉 Soạn bài Ôn tập phần Tiếng việt
- 👉 Soạn bài Văn bản báo cáo
- 👉 Soạn bài Luyện tập làm văn bản đề nghị và báo cáo
- 👉 Soạn bài Ôn tập phần Tiếng Việt (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Kiểm tra Tổng hợp cuối năm
- 👉 Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn) (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Hoạt động Ngữ văn
- 👉 Soạn bài Trả bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm
Lớp 7 | Các môn học Lớp 7 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 7 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 7 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 7 - Cánh diều
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 7 - Kết nối tri thức
- Sách bài tập Toán 7 - Cánh diều
- Sách bài tập Toán 7 - Chân trời sáng tạo
- Sách bài tập Toán 7 - Kết nối tri thức
- SGK Toán 7 - Cánh diều
- SGK Toán 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Toán 7 - Kết nối tri thức
- Tài liệu Dạy - học Toán 7
- SBT Toán lớp 7
- Vở bài tập Toán 7
- Giải môn Toán học lớp 7
Vật Lý
Ngữ Văn
- Đề thi, đề kiểm tra Văn lớp 7 - Cánh diều
- Đề thi, đề kiểm tra Văn lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- Đề thi, đề kiểm tra Văn lớp 7 - Kết nối tri thức
- Văn mẫu 7 - Cánh Diều
- Văn mẫu 7 - Chân trời sáng tạo
- Văn mẫu 7 - Kết nối tri thức
- SBT Văn 7 - Cánh diều
- SBT Văn 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT Văn 7 - Kết nối tri thức
- Soạn văn 7 - Cánh diều chi tiết
- Soạn văn 7 - Cánh diều siêu ngắn
- Soạn văn 7 - Chân trời sáng tạo chi tiết
- Soạn văn 7 - Chân trời sáng tạo siêu ngắn
- Soạn văn 7 - Kết nối tri thức chi tiết
- Soạn văn 7 - Kết nối tri thức siêu ngắn
- SBT Ngữ văn lớp 7
- Tác giả - Tác phẩm văn 7
- Văn mẫu lớp 7
- Vở bài tập Ngữ văn lớp 7
- Soạn văn 7 chi tiết
- Soạn văn 7 ngắn gọn
- Soạn văn 7 siêu ngắn
- Bài soạn văn lớp 7 siêu ngắn
- Bài soạn văn 7
- Bài văn mẫu 7
Lịch Sử
- SBT Lịch sử và Địa lí 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT Lịch sử và Địa lí 7 - Kết nối tri thức
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Cánh Diều
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Lịch sử và Địa lí lớp 7 - Kết nối tri thức
- Tập bản đồ Lịch sử 7
- SBT Lịch sử lớp 7
- VBT Lịch sử lớp 7
- Giải môn Lịch sử lớp 7
Địa Lý
Sinh Học
GDCD
Tin Học
- SBT Tin học 7 - Kết nối tri thức
- SGK Tin học 7 - Cánh Diều
- SGK Tin học 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Tin học 7 - Kết nối tri thức
- SGK Tin học lớp 7
Tiếng Anh
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh lớp 7 - English Discovery
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh lớp 7 - Right on!
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh lớp 7 - iLearn Smart World
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh lớp 7 - Friends Plus
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh lớp 7 - Global Success
- SBT Tiếng Anh 7 - English Discovery
- SBT Tiếng Anh 7 - Right on!
- SBT Tiếng Anh 7 - iLearn Smart World
- SBT Tiếng Anh 7 - Friends Plus (Chân trời sáng tạo)
- SBT Tiếng Anh 7 - Global Success (Kết nối tri thức)
- Tiếng Anh 7 - English Discovery
- Tiếng Anh 7 - Right on!
- Tiếng Anh 7 - iLearn Smart World
- Tiếng Anh 7 - Friends Plus
- Tiếng Anh 7 - Global Success
- SBT Tiếng Anh lớp 7
- SGK Tiếng Anh lớp 7
- SBT Tiếng Anh lớp 7 mới
- Vở bài tập Tiếng Anh 7
- SGK Tiếng Anh lớp 7 Mới
Công Nghệ
- SGK Giáo dục công dân 7 - Cánh diều
- SGK Giáo dục công dân 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Giáo dục công dân 7 - Kết nối tri thức
- SGK Công nghệ 7 - Cánh diều
- SGK Công nghệ 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Công nghệ 7 - Kết nối tri thức
- SGK Công nghệ 7
Khoa Học
- SBT KHTN lớp 7 - Cánh diều
- SBT KHTN lớp 7 - Chân trời sáng tạo
- SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Cánh diều
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Khoa học tự nhiên 7 - Kết nối tri thức
Âm Nhạc & Mỹ Thuật
- SGK Âm nhạc 7 - Cánh diều
- SGK Âm nhạc 7 - Chân trời sáng tạo
- SGK Âm nhạc 7 - Kết nối tri thức
- Âm nhạc và mỹ thuật lớp 7