Soạn bài Ôn tập về truyện siêu ngắn

Lý thuyết:

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 144 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Lập bảng:

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 144 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

a. Hình ảnh đất nước:

- Phản ánh hoàn cảnh đất nước trong hai cuộc kháng chiến vẻ vang.

- Nói về đất nước trong thời kì đổi mới đang từng bước đi lên.

b. Hình ảnh con người: cuộc sống của con người Việt Nam qua hai cuộc kháng chiến, những tình cảm và suy nghĩ của họ, đặc biệt là lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 144 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

- Hình ảnh con người Việt Nam thể hiện qua một số nhân vật: ông Hai (Làng), người thanh niên (Lặng lẽ Sa Pa), ông Sáu và bé Thu (Chiếc lược ngà), ba cô gái thanh niên xung phong (Những ngôi sao xa xôi).

- Nét nổi bật của nhân vật:

+ Ông Hai (Làng): tình yêu làng thật đặc biệt, nhưng phải đặt trong tình cảm yêu nước và tinh thần kháng chiến.

+ Người thanh niên (Lặng lẽ Sa Pa): yêu thích và hiểu ý nghĩa công việc thầm lặng, một mình trên núi cao, có những suy nghĩ và tình cảm tốt đẹp, trong sáng về công việc và đối với mọi người.

+ Bé Thu (Chiếc lược ngà): tính cách cứng cỏi, tình cảm nồng nàn, thắm thiết với người cha.

+ Ông Sáu (Chiếc lược ngà): tình cha con sâu nặng, tha thiết trong hoàn cảnh éo le và xa cách của chiến tranh.

+ Ba cô gái thanh niên xung phong (Những ngôi sao xa xôi): Tinh thần dũng cảm không sợ hi sinh khi làm nhiệm vụ hết sức nguy hiểm; tình cảm trong sáng, hồn nhiên, lạc quan trong hoàn cảnh chiếc đấu ác liệt.

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 144 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Ấn tượng sâu sắc nhất của em là về anh thanh niên. Vượt lên sự cô đơn, vắng lặng để thực hiện tốt công việc của mình, xây dựng cho mình một lối sống nề nếp, nhiều ước mơ giản dị. Sự cống hiến của anh lặng thầm, có ý nghĩa lớn lao đối với quê hương, đất nước. Anh thanh niên là hình ảnh của "những âm vang trong lặng lẽ" – đó là con người có lí tưởng đẹp, có nhân phẩm tốt đẹp, là tấm gương sáng cho thế hệ thanh niên.

Câu 5 => 6

Trả lời câu 5 (trang 145 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Ở kiểu thứ nhất (nhân vật kể chuyện "tôi") có các truyện: Chiếc lược ngà, Cố hương, Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang, Những ngôi sao xa xôi, Những đứa trẻ.

Ở kiểu thứ hai có các truyện: Làng, Lặng lẽ Sa Pa, Bến Quê. 

Trả lời câu 6 (trang 145 SGK Ngữ văn 9, tập 2)

Những tình huống đặc sắc:

- Làng: Tác giả đặt ông Hai vào tình huống gay cấn để làm bộc lộ sâu sắc tình cảm yêu làng, yêu nước của ông. Tình huống ấy là cái tin làng ông theo giặc….

- Chiếc lược ngà: Tình huống hai cha con gặp nhau trong 8 năm xa cách nhưng bé thu không nhận cha, đến lúc em nhậ cha và biểu lộ tình cảm thì anh Sáu phải ra đi.

- Bến quê: Đặt nhân vật Nhĩ trong một hoàn cảnh đặc biệt lúc trẻ có điều kiện đi khắp nơi trên thế giới mà không cảm nhận được vẻ đẹp của quê hương và tình yêu của gia đình. Khi cuối đời bị căn bệnh hiểm nghèo Nhĩ mới nhận ra điều đó nhưng không bao giờ anh làm được.