Hoạt động của hệ mạch
Lý thuyết:
HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ MẠCH
I. CẤU TRÚC CỦA HỆ MẠCH
Hệ mạch gồm: Động mạch chủ → Động mạch nhánh → Tiểu động mạch chủ → Mao mạch → Tiểu tĩnh mạch → Tĩnh mạch nhánh → Tĩnh mạch chủ
Động mạch: thành mạch dày (nhiều cơ và mô liên kết → Tính đàn hồi cao → chịu được áp lực lớn có khả năng co giãn để điều chỉnh dòng máu→ giúp máu chảy liên tục trong hệ mạch)
Mao mạch: thành rất mỏng, chỉ gồm một lớp biểu mô → dễ dàng thực hiện quá trình trao đỏi chất với các tế bào.
Tĩnh mạch: Thành mạch rộng, lòng mạch rộng hơn thành động mạch, có van tổ chim để cho máu di chuyển một chiều trở về tim, không di chuyển theo chiều ngược lại
Hình 1: Cấu trúc hệ mạch
II. HUYẾT ÁP
Huyết áp: Là áp lực máu tác dụng lên thành mạch.
Huyết áp có hai trị số: Huyết áp tối đa (tâm thu) và huyết áp tối thiểu (tâm trương).
- Huyết áp cực đại (huyết áp tối đa) ứng với lúc tim co và đẩy máu và động mạch
- Huyết áp cực tiểu (huyết áp tối thiểu) ứng với lúc tim giãn
Huyết áp phụ thuộc vào các tác nhân như lực co bóp của tim, nhịp tim, khối lượng và độ quánh của máu, sự đàn hồi của hệ mạch.
Ví dụ: Khi tim đập nhanh, mạnh → huyết áp tăng
Khi tim đập chậm và yếu → huyết áp giảm
Càng xa tim thì huyết áp càng giảm (huyết áp động mạch > huyết áp mao mạch > huyết áp tĩnh mạch)
III. VẬN TỐC MÁU
Vận tốc máu: là tốc độ máu chảy trong một giây.
Vận tốc máu phụ thuộc vào tổng tiết diện mạch và chênh lệch huyết áp giữa các đoạn mạch.
Vận tốc trong hệ mạch giảm theo chiều động mạch → tĩnh mạch → mao mạch (vì tổng tiết diện của mao mạch lớn hơn rất nhiều so với tổng tiết diện của động và tĩnh mạch)
Ý nghĩa: Máu chảy rất nhanh trong hệ mạch → đảm bảo đưa máu đến các cơ quan và chuyển nhanh đến các cơ quan cần thiết hoặc đến cơ quan bài tiết
Máu chảy trong mao mạch chậm đảm bảo cho sự trao đổi chất giữa máu và tế bào.
Hình 2. Biến động của vận tốc máu, huyết áp, tổng tiết diện trong hệ mạch
Sơ đồ tư duy Tuần hoàn máu (tiếp theo):
Xem thêm Bài tập & Lời giải
Trong bài: Bài 19. Tuần hoàn máu (tiếp)
Bài tập & Lời giải:
- 👉 Nghiên cứu bảng 19.1 và trả lời các câu hỏi dưới đây
- 👉 Tại sao tim đập nhanh và mạnh thì huyết áp tăng, tim đập chậm và yếu thì huyết áp giảm? Tại sao khi cơ thế mất máu thì huyết áp giảm?
- 👉 Nghiên cứu hình 19.3 và bảng 19.2, sau đó mô tả sự biến động của huyết áp trong hệ mạch và giải thích tại sao có sự biến động đó (dựa vào ma sát của dịch lỏng chảy trong ống)
- 👉 Quan sát hình 19.4. sau đó trả lời các câu hỏi sau
- 👉 Bài 1 trang 85 SGK Sinh học 11
- 👉 Bài 2 trang 85 SGK Sinh học 11
- 👉 Bài 3 trang 85 SGK Sinh học 11
- 👉 Bài 4 trang 85 SGK Sinh học 11
Lý thuyết:
Xem thêm lời giải SGK Sinh lớp 11
CHƯƠNG I. CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
- 👉 A - Chuyển hóa vật chất và năng lượng ở thực vật
- 👉 B - Chuyển hóa vật chất và năng lượng ở động vật
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 1 - Sinh học 11
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 1 - Sinh học 11
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 1 (ĐỀ THI HỌC KÌ 1) - SINH 11
CHƯƠNG II. CẢM ỨNG
- 👉 A - Cảm ứng ở thực vật
- 👉 B - Cảm ứng ở động vật
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 2 - Sinh học 11
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 2 - Sinh học 11
CHƯƠNG III. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
- 👉 A - Sinh trưởng và phát triển ở thực vật
- 👉 B - Sinh trưởng và phát triển ở động vật
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 3 - Sinh học 11
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 3 - Sinh học 11
CHƯƠNG IV. SINH SẢN - SINH HỌC 11
- 👉 A - Sinh sản ở thực vật
- 👉 B - Sinh sản ở động vật
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 4 - Sinh học 11
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 4 - Sinh học 11
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - SINH 11
Xem Thêm
Lớp 11 | Các môn học Lớp 11 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 11 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 11 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Toán Học
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 11
- SBT Toán lớp 11 Nâng cao
- SBT Toán 11 Nâng cao
- SGK Toán 11 Nâng cao
- SBT Toán lớp 11
- SGK Toán lớp 11
Vật Lý
- SBT Vật lí 11 Nâng cao
- SGK Vật lí lớp 11 Nâng cao
- SBT Vật lí lớp 11
- SGK Vật lí lớp 11
- Giải môn Vật lí lớp 11
Hóa Học
- Đề thi, đề kiểm tra Hóa lớp 11
- SBT Hóa học 11 Nâng cao
- SGK Hóa học lớp 11 Nâng cao
- SBT Hóa lớp 11
- SGK Hóa lớp 11
Ngữ Văn
Lịch Sử
Địa Lý
Sinh Học
- Đề thi, đề kiểm tra Sinh lớp 11
- SGK Sinh lớp 11 Nâng cao
- SBT Sinh lớp 11
- SGK Sinh lớp 11
- Giải môn Sinh học lớp 11
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh 11 mới
- SBT Tiếng Anh lớp 11
- SGK Tiếng Anh lớp 11
- SBT Tiếng Anh lớp 11 mới
- SGK Tiếng Anh lớp 11 Mới