Lý thuyết Vitamin và muối khoáng Sinh học 8
Lý thuyết:
I. Vitamin (VTM)
- Khái niệm: Vitamin là hợp chất hóa học đơn giản, là thành phần cấu trúc của nhiều enzim trong cơ thể tham gia các phản ứng chuyển hóa năng lượng của cơ thể.
- Phân loại: Vitamin có nhiều loại và được chia thành 2 nhóm.
+ Vitamin tan trong nước: vitamin nhóm C, các vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12 …).
+ Vitamin tan trong dầu, mỡ: vitamin A, D, E, K …
Các loại vitamin
- Lượng vitamin cần cho mỗi người là rất ít, chỉ cần vài miligam trong 1 ngày và tùy loại vitamin. Tuy nhiên, nếu cung cấp thiếu hoặc thừa đều gây bệnh cho cơ thể.
* Vai trò chủ yếu và nguồn cung cấp của một số vitamin.
Loại vitamin |
Vai trò chủ yếu |
Nguồn cung cấp |
Vitamin A |
Thiếu làm cho biểu bì kém bền vững, dễ nhiễm trùng, giác mạc của mắt khô, có thể dẫn tới mù lòa. |
Bơ, trứng, dầu cá. Thực vật có màu vàng, đỏ, xanh thẫm chứa nhiều carotenoid là chất tiền vitamin A. |
Vitamin D |
Cần cho sự trao đổi canxi và photpho. Nếu thiếu, trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương, người lớn bị loãng xương. |
Bơ, trứng, sữa, dầu cá. Là vitamin duy nhất được tổng hợp ở da dưới ánh sáng mặt trời. |
Vitamin E |
Cần cho sự phát dục bình thường. Chống lão hóa, bảo vệ tế bào. |
Gan, hạt nảy mầm, dầu thực vật. |
Vitamin C |
Chống lão hóa, chống ung thư. Nếu thiếu sẽ làm mạch máu giòn, gây chảy máu, mắc bệnh Scorbut. |
Rau xanh, cà chua, quả tươi. |
B1 |
Tham gia quá trình chuyển hóa. Thiếu sẽ mắc bệnh tê phù, viêm dây thần kinh. |
Có trong ngũ cốc, thịt lợn, trứng, gan. |
B2 |
Nếu thiếu sẽ gây loét niêm mạc. |
Có trong gan, thịt bò, trứng, hạt ngũ cốc. |
B3 |
Nếu thiếu sẽ gây viêm da, suy nhược |
Có trong lúa gạo, cà chua, ngô vàng, cá hồi, gan. |
B12 |
Nếu thiếu sẽ gây bệnh thiếu máu |
Có trong gan cá biển, sữa, trứng, phomat, thịt. |
=> Cần phối hợp các loại thức ăn khác nhau để đảm bảo cung cấp đủ vitamin.
II. Muối khoáng
- Khái niệm: là thành phần quan trọng của tế bào, tham gia vào thành phần cấu tạo của nhiều enzim đảm bảo quá trình trao đổi chất và năng lượng.
* Vai trò chủ yếu và nguồn cung cấp của một số muối khoáng.
Tên muối khoáng |
Vai trò chủ yếu |
Nguồn cung cấp |
Natri và kali |
Thành phần quan trọng trong dịch nội bào trong nước mô, huyết tương. Tham gia các hoạt động trao đổi của tế bào và hoạt động co cơ, hình thành và dẫn truyền xung thần kinh. |
Có nhiều trong muối ăn. Trong tro thực vật. |
Canxi |
Là thành phần chính trong xương, răng. Có vai trò quan trọng trong hoạt động của cơ, trong quá trình đông máu, trong phân chia tế bào chất, trao đổi glycogen và dẫn truyền xung thần kinh. |
Cơ thể chỉ hấp thụ canxi khi có mặt vitamin D. Có nhiều trong rau xanh, sữa, trứng. |
Sắt |
Là thành phần cấu tạo của hemoglobin trong hồng cầu. |
Có trong thịt, cá, gan, trứng, các loại đậu. |
Iot |
Là thành phần không thể thiếu của hoocmon tuyến giáp. |
Có trong đồ ăn biển, dầu cá, rau trồng trên đất nhiều iot, muối iot. |
Lưu huỳnh |
Là thành phần cấu tạo của nhiều hoocmon và vitamin. |
Có nhiều trong thịt bò, cừu, gan, cá, trứng, đậu. |
Kẽm |
Là thành phần của nhiều enzim. Cần thiết cho sự phát triển bình thường của cơ thể và hàn gắn vết thương. |
Có trong nhiều loại thức ăn, đặc biệt là thịt. |
Photpho |
Là thành phần cấu tạo của nhiều enzim. |
Có nhiều trong thịt, cá. |
- Một số bệnh thường gặp khi thiếu muối khoáng
Khi thiếu iot gây bệnh bướu cổ
Khi thiếu canxi gây bệnh còi xương
- Trong khẩu phần ăn hàng ngày cần cung cấp đầy đủ vitamin và muối khoáng:
+ Cung cấp đủ lượng thịt, rau và quả tươi.
+ Cung cấp muối vừa phải: nên dùng muối iot.
+ Trẻ em cần được tăng cường canxi.
+ Chế biến thức ăn hợp lí.
Xem thêm Bài tập & Lời giải
Trong bài: Bài 34: Vitamin và muối khoáng
Bài tập & Lời giải:
- 👉 Hãy đánh dấu ✓ vào các câu đúng trong những câu dưới đây
- 👉 Nghiên cứu bảng 34 - 1, em hãy cho biết thực đơn trong bữa ăn nên như thế nào để cung cấp đủ vitamin cho cơ thể?
- 👉 Vì sao nói: Nếu thiếu vitamin D trẻ em sẽ mắc bệnh còi xương? Vì sao nhà nước vận động nhân dân sử dụng muối?
- 👉 Bài 1 trang 110 SGK Sinh học 8
- 👉 Bài 2 trang 110 SGK Sinh học 8
- 👉 Bài 3 trang 110 SGK Sinh học 8
- 👉 Bài 4 trang 110 SGK Sinh học 8
Lý thuyết:
Xem thêm lời giải SGK Sinh lớp 8
CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT VỀ CƠ THỂ NGƯỜI
- 👉 Bài 2: Cấu tạo cơ thể người
- 👉 Bài 3: Tế bào
- 👉 Bài 4: Mô
- 👉 Bài 5: Thực hành: Quan sát tế bào và mô
- 👉 Bài 6: Phản xạ
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 1- Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 1 - Sinh học 8
CHƯƠNG II: VẬN ĐỘNG
- 👉 Bài 7: Bộ xương
- 👉 Bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương
- 👉 Bài 9: Cấu tạo và tính chất của cơ
- 👉 Bài 10: Hoạt động của cơ
- 👉 Bài 11: Tiến hóa của hệ vận động. Vệ sinh hệ vận động
- 👉 Bài 12: Thực hành: Tập sơ cứu và băng bó cho người gãy xương
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 2 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 2 - Sinh học 8
CHƯƠNG III: TUẦN HOÀN
- 👉 Bài 13: Máu và môi trường trong cơ thể
- 👉 Bài 14: Bạch cầu, miễn dịch
- 👉 Bài 15: Đông máu và nguyên tắc truyền máu
- 👉 Bài 16: Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết
- 👉 Bài 17: Tim và mạch máu
- 👉 Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn
- 👉 Bài 19: Thực hành: Sơ cứu cầm máu
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 3 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 3 - Sinh học 8
CHƯƠNG IV: HÔ HẤP
- 👉 Bài 20: Hô hấp và các cơ quan hô hấp
- 👉 Bài 21: Hoạt động hô hấp
- 👉 Bài 22: Vệ sinh hô hấp
- 👉 Bài 23: Thực hành: Hô hấp nhân tạo
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 4 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 4 - Sinh học 8
CHƯƠNG V: TIÊU HÓA
- 👉 Bài 24: Tiêu hóa và các cơ quan tiêu hóa
- 👉 Bài 25: Tiêu hóa ở khoang miệng
- 👉 Bài 26: Thực hành: Tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước bọt
- 👉 Bài 27: Tiêu hóa ở dạ dày
- 👉 Bài 28: Tiêu hóa ở ruột non
- 👉 Bài 29: Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
- 👉 Bài 30: Vệ sinh tiêu hóa
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 5 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 5 - Sinh học 8
CHƯƠNG VI: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
- 👉 Bài 31: Trao đổi chất
- 👉 Bài 32: Chuyển hóa
- 👉 Bài 33: Thân nhiệt
- 👉 Bài 34: Vitamin và muối khoáng
- 👉 Bài 35: Ôn tập học kì I
- 👉 Bài 36: Tiêu chuẩn ăn uống. Nguyên tắc lập khẩu phần
- 👉 Bài 37: Thực hành: Phân tích một khẩu phần cho trước
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 6 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 6 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Học kì 1 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Học kì 1 - Sinh học 8
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 1 (ĐỀ THI HỌC KÌ 1) - SINH 8
CHƯƠNG VII: BÀI TIẾT
- 👉 Bài 38: Bài tiết và cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu
- 👉 Bài 39: Bài tiết nước tiểu
- 👉 Bài 40: Vệ sinh hệ bài tiết nước tiểu
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 7 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 7 - Sinh học 8
CHƯƠNG VIII: DA
- 👉 Bài 41: Cấu tạo và chức năng của da
- 👉 Bài 42: Vệ sinh da
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 8 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 8 - Sinh học 8
CHƯƠNG IX: THẦN KINH VÀ GIÁC QUAN
- 👉 Bài 43: Giới thiệu chung hệ thần kinh
- 👉 Bài 44: Thực hành: Tìm hiểu chức năng (liên quan đến cấu tạo) của tủy sống
- 👉 Bài 45: Dây thần kinh tủy
- 👉 Bài 46: Trụ não, tiểu não, não trung gian
- 👉 Bài 47: Đại não
- 👉 Bài 48: Hệ thần kinh sinh dưỡng
- 👉 Bài 49: Cơ quan phân tích thị giác
- 👉 Bài 50. Vệ sinh mắt
- 👉 Bài 51: Cơ quan phân tích thính giác
- 👉 Bài 52: Phản xạ không điều kiện và phản xạ có điều kiện
- 👉 Bài 53: Hoạt động thần kinh cấp cao ở người
- 👉 Bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 9 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Chương 9 - Sinh học 8
CHƯƠNG X: NỘI TIẾT
- 👉 Bài 55: Giới thiệu chung hệ nội tiết
- 👉 Bài 56: Tuyến yên, tuyến giáp
- 👉 Bài 57: Tuyến tụy và tuyến trên thận
- 👉 Bài 58: Tuyến sinh dục
- 👉 Bài 59: Sự điều hòa và phối hợp hoạt động
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 10 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) – Chương 10 - Sinh học 8
CHƯƠNG XI: SINH SẢN
- 👉 Bài 60: Cơ quan sinh dục nam
- 👉 Bài 61: Cơ quan sinh dục nữ
- 👉 Bài 62: Thụ tinh, thụ thai và phát triển của thai
- 👉 Bài 63: Cơ sở khoa học của các biện pháp tránh thai
- 👉 Bài 64: Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (bệnh tình dục)
- 👉 Bài 65: Đại dịch AIDS - Thảm họa của loài người
- 👉 Bài 66: Ôn tập - Tổng kết
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Chương 11 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) – Chương 11 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 15 phút - Học kì 2 - Sinh học 8
- 👉 Đề kiểm tra 45 phút (1 tiết) - Học kì 2 - Sinh học 8
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 (ĐỀ THI HỌC KÌ 2) - SINH 8
Xem Thêm
Lớp 8 | Các môn học Lớp 8 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 8 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 8 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Bài soạn văn lớp 12 siêu ngắn
Toán Học
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 8
- Tài liệu Dạy - học Toán 8
- SBT Toán lớp 8
- Vở bài tập Toán 8
- SGK Toán lớp 8
Vật Lý
Hóa Học
- Đề thi, đề kiểm tra Hóa lớp 8
- Tài liệu Dạy - học Hóa học 8
- SBT Hóa lớp 8
- SGK Hóa lớp 8
- Giải môn Hóa học lớp 8
Ngữ Văn
- Đề thi, đề kiểm tra Văn 8
- SBT Ngữ văn lớp 8
- Tác giả - Tác phẩm văn 8
- Văn mẫu lớp 8
- Vở bài tập Ngữ văn lớp 8
- Soạn văn 8 chi tiết
- Soạn văn 8 ngắn gọn
- Soạn văn 8 siêu ngắn
- Bài soạn văn lớp 8 siêu ngắn
- Bài soạn văn 8
- Bài văn mẫu 8
Lịch Sử
Địa Lý
Sinh Học
- Đề thi, đề kiểm tra Sinh lớp 8
- SBT Sinh lớp 8
- Vở bài tập Sinh học 8
- SGK Sinh lớp 8
- Giải môn Sinh học lớp 8
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh 8 mới
- SGK Tiếng Anh lớp 8
- SBT Tiếng Anh lớp 8 mới
- Vở bài tập Tiếng Anh 8
- SGK Tiếng Anh lớp 8 Mới