Soạn bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản SBT Ngữ văn 8 tập 1
1. Ý nào sau đây nêu đúng nhất về chủ đề của văn bản Tôi đi học?
A. Miêu tả quang cảnh của ngày đầu tiên đi học
B. Miêu tả tình cảm thầy trò trong ngày khai trường
C. Thể hiện tâm trạng vui sướng, tự hào của nhân vật “tôi” khi nghĩ về mái trường cũ
D. Thể hiện tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của cậu học trò trong ngày đầu tiên đi học
Trả lời:
Đọc lại văn bản Tôi đi học xác định đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt, từ đó lựa chọn phương án trả lời phù hợp.
2. Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi :
A. Chỉ nói tới một đối tượng duy nhất
B. Chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác
C. Thể hiện được thái độ và tình cảm với đối tượng được nói tới
D. Chỉ nói tới một đối tượng hoặc các đối tượng có liên quan mật thiết vớĩ nhau
Trả lời:
Đọc lại phần Ghi nhớ trong SGK để nắm được khi nào văn bản có tính thống nhất và chọn phương án trả lời phù hợp.
3. Bài tập 1, trang 13 - 14, SGK.
Phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản sau theo những yêu cầu bên dưới.
RỪNG CỌ QUÊ TÔI
Chẳng có nơi nào như sông Thao quê tôi, rừng cọ chập chùng.
Thân cọ vút thẳng trời hai ba chục mét cao, gió bão không thể quật ngã. Búp cọ vuốt dài như thanh kiếm sắc vung lên. Cây non vừa trồi, lá đã xòa sát mặt đất. Lá cọ tròn xòe ra nhiều phiến nhọn dài, trông xa như một rừng tay vẫy, trưa hè lấp lóa nắng như rừng mặt trời mới mọc. Mùa xuân, chim chóc kéo về từng đàn. Chỉ nghe tiếng hót líu lo mà không thấy bóng chim đâu.
Căn nhà tôi núp dưới rừng cọ. Ngôi trường tôi học cũng khuất trong rừng cọ. Ngày ngày đến lớp, tôi đi trog rừng cọ. Không đếm được có bao nhiêu tàu lá cọ xòe ô lợp kín trên đầu. Ngày nắng, bóng râm mát rượi. Ngày mưa, cũng chẳng ướt đầu.
Cuộc sống quê tôi gắn bó với cây cọ. Cha làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân. Mẹ đựng hạt giống đầy móm lá cọ, treo lên gác bếp để gieo cấy mùa sau. Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ và làn cọ xuất khẩu. Chiều chiều chăn trâu, chúng tôi rủ nhau đi nhặt những trái cọ rơi đầy quanh gốc về om, ăn vừa béo vừa bùi.
Quê tôi có câu hát:
Dù ai đi ngược về xuôi
Cơm nắm lá cọ là người sông Thao.
Người sông Thao đi đâu rồi cũng nhớ về rừng cọ quê mình.
(Nguyễn Thái Vận)
a) Cho biết văn bản trên viết về đối tượng nào và viết về vấn đề gì? Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo trình tự nào? Theo em, có thể thay đổi trình tự sắp xếp này được không? Vì sao?
b) Nêu chủ đề của văn bản trên.
c) Chủ đề ấy được thể hiện trong toàn văn bản, từ việc miêu tả rừng cọ đến cuộc sống của người dân. Hãy chứng minh điều đó.
d) Tìm các từ ngữ, các câu tiêu biểu thể hiện chủ đề của văn bản.
Trả lời:
Để phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản, em cần làm rõ một số ý chính sau :
- Văn bản Rừng cọ quê tôi có đốì tượng xác định, tức là cả bài văn tập trung nói về một đối tượng hoặc một số đối tượng nhưng có liên quan mật thiết với nhau (thống nhất về mặt đề tài).
Căn cứ để chứng minh tính thống nhất về đề tài thể hiện ở nhan đề văn bản, hệ thống từ ngữ chủ đề về rừng cọ, các ý của bài cũng xoay quanh đối tượng rừng cọ.
- Các ý trong bài được phân tách rành mạch và sắp xếp hợp lí. Tìm bố cục ba phần của văn bản và những nội dung chính được trình bày trong phần thân bài, phân tích sự hợp lí của sự sắp xếp ấy.
- Phân tích để chứng tỏ toàn văn bản tập trung thể hiện sự gắn bó và tình cảm yêu thương của người dân sông Thao với rừng cọ quê hương mình.
4. Hãy phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản sau :
NHỮNG CON SẾU BẰNG GIẤY
Ngày 16 - 7 - 1945, nước Mĩ chế tạo được bom nguyên tử. Hơn nửa tháng sau, Chính phủ Mĩ quyết định ném cả hai quả bom mới chế tạo xuống Nhật Bản. Hai quả bom ném xuống các thành phố Hi-rô-si-ma và Na-ga-sa-ki đã cướp đi mạng sống của gần nửa triệu người. Đến năm 1951, lại có thêm gần 100.000 người ở Hi-rô-si-ma bị chết do nhiễm phóng xạ nguyên tử.
Khi Hi-rô-si-ma bị ném bom, cô bé Xa-da-cô Xa-xa-ki mới hai tuổi đã may mắn thoát chết. Nhưng em bị nhiễm phóng xạ. Mười năm sau, em lâm bệnh nặng. Nằm trong bệnh viện nhẩm đếm từng ngày còn lại của đời mình, cô bé ngây thơ tin vào một truyền thuyết nói rằng nếu gấp đủ một nghìn con sếu bằng giấy treo quanh phòng, em sẽ khỏi bệnh. Em lặng lẽ gâp sếu. Biết chuyện, trẻ em toàn nước Nhật và nhiều nơi trên thế giới đã tới tấp gửi hàng nghìn con sếu giây đến cho Xa-da-cô. Nhưng Xa-da-cô chết khi em mới gấp xong 644 con.
Xúc động trước cái chết của em, học sinh thành phố Hi-rô-si-ma đã quyên góp tiền xây dựng một tượng đài tưởng nhớ những nạn nhân bị bom nguyên tử sát hại. Trên đỉnh tượng đài cao 9 mét là hình một bé gái giơ cao hai tay nâng một con sếu. Dưới tượng đài khắc dòng chữ : “Chúng tôi muốn thế giới này mãi mãi hoà bình”.
(Theo Những mẩu chuyện lịch sử thế giới)
Trả lời:
5. Bài tâp 3, trang 14, SGK.
Để phân tích dòng cảm xúc thiết tha, trong trẻo của nhân vật “tôi” trong văn bản Tôi đi học, có bạn dự định triển khai một số ý sau:
a) Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại náo nức, rộn rã, xốn xang;
b) Con đường đến trường trở nên lạ;
c) Mẹ nắm tay dẫn đến trường;
d) Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự;
e) Sân trường như rộng hơn, ngôi trường như cao hơn;
g) Sợ hãi, chơ vơ trong hàng người bước vào lớp;
h) Ông đốc và thầy giáo trẻ trìu mến đón học trò.
Theo em, có cần phải điều chỉnh các từ ngữ, các ý cho sát với yêu cầu đề bài không? Nếu có, hãy lựa chọn, bổ sung, điều chỉnh lại.
Trả lời:
Đề bài đặt ra yêu cầu : Phân tích dòng cảm xúc thiết tha, trong trẻo của nhân vật "tôi" trong văn bản Tôi đi học. Như vậy, hãy xét xem các nội dung nêu ra đã phục vụ cho mục đích cần phân tích chưa, các nội dung đó được sắp xếp đã phản ánh diễn biến tâm trạng của nhân vật chưa.
Cách triển khai nội dung của bạn ấy chưa bảo đảm tính thống nhất về chủ đề : nhiều nội dung khai thác chưa đúng hướng, tạo cảm giác xa đề (b, c, e, h).
Có thể tham khảo cách sắp xếp và trình bày sau đây :
a) Cứ mùa thu về, mỗi lần thây các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại nao nức, rộn rã, xốn xang nhớ lại kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường:
b) Cảm thấy con đường đến trường vốn quen thuộc bỗng trở nên mới lạ, muốn cố gắng bắt chước các bạn lớn làm một học trò thực thụ.
c) Cảm thấy ngôi trường vốn không xa lạ cũng thay đổi : "sân nó rộng, mình nó cao hơn".
d) Cảm giác sợ hãi lần đầu tiên xa mẹ, hoà lẫn vào đoàn người bước vào lớp.
e) Cảm giác về quan hệ bạn bè ; hình ảnh niềm nở, nghiêm trang của ông đốc, của thầy giáo trẻ.
6. Sau đây là một số câu lấy từ hai đoạn văn khác nhau được cố tình sắp xếp một cách lộn xộn. Hãy sắp xếp lại thành hai đoạn văn bảo đảm tính thống nhất về chủ đề.
a) Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm.
b) Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy.
c) Chủng ta không thể nói tiếng Việt ta đẹp như thế nào cũng như ta không thể nào phân tích cái đẹp của ánh sáng, của thiên nhiên.
d) Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý.
e) Có lẽ tiếng Việt của chúng ta đẹp bởi vì tâm hồn của người Việt Nam ta rất đẹp, bởi vì đời sống, cuộc đấu tranh của nhân dân ta từ trước tới nay là cao quý, là vĩ đại, nghĩa là rất đẹp.
g) Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp ; đẹp như thế nào, đó là điều rất khó nói.
h) Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.
i) Nhưng đối với chúng ta là người Việt Nam, chúng ta cảm thấy và thưởng thức một cách tự nhiên cái đẹp của tiếng nước ta, tiếng nói của quần chúng nhân dân trong ca dao và dân ca, lời văn của các nhà văn lớn.
k) Bổn phận của chúng ta là làm sao cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày.
Trả lời:
Để tạo thành một đoạn văn (văn bản nhỏ) cần bảo đảm tính thông nhất về chủ đề. Muốn vậy, các câu trong đoạn văn cần tập trung nói về một đôi tượng xác định, được sắp xếp hợp lí. Cách lạm bài này như sau :
- Xếp các câu thành hai nhóm : một nhóm nói về tinh thần yêu nước của nhân dân ta, một nhóm nói về vẻ đẹp của tiếng Việt.
- Sắp xếp các câu cùng nhóm thành một đoạn văn.
Xemloigiai.com
Xem thêm lời giải SBT Ngữ văn lớp 8
NGỮ VĂN 8 TẬP 1
- 👉 Soạn bài Tôi đi học
- 👉 Soạn bài Cấp độ khái quát của từ ngữ
- 👉 Soạn bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
- 👉 Soạn bài Trong lòng mẹ (trích Những ngày thơ ấu)
- 👉 Soạn bài Trường từ vựng
- 👉 Soạn bài Bố cục của văn bản
- 👉 Soạn bài Tức nước vỡ bờ (trích Tắt đèn)
- 👉 Soạn bài Xây dựng đoạn văn trong văn bản
- 👉 Soạn bài Lão Hạc
- 👉 Soạn bài Từ tượng hình, từ tượng thanh
- 👉 Soạn bài Liên kết các đoạn văn trong văn bản
- 👉 Soạn bài Từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội
- 👉 Soạn bài Tóm tắt văn bản tự sự. Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự
- 👉 Soạn bài Cô bé bán diêm (trích)
- 👉 Soạn bài Trợ từ, thán từ
- 👉 Soạn bài Miêu tả và biểu cảm trong văn bản tự sự
- 👉 Soạn bài Đánh nhau với cối xay gió (trích Đôn Ki-hô-tê)
- 👉 Soạn bài Tình thái từ
- 👉 Soạn bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt)
- 👉 Soạn bài Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- 👉 Soạn bài Hai cây phong (trích Người thầy đầu tiên)
- 👉 Soạn bài Nói quá
- 👉 Soạn bài Viết bài tập làm văn số 2 - Văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- 👉 Soạn bài Ôn tập truyện kí Việt Nam
- 👉 Soạn bài Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
- 👉 Soạn bài Nói giảm nói tránh
- 👉 Soạn bài Luyện nói : Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm
- 👉 Soạn bài Câu ghép
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh
- 👉 Soạn bài Ôn dịch, thuốc lá
- 👉 Soạn bài Câu ghép (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Phương pháp thuyết minh
- 👉 Soạn bài Bài toán dân số
- 👉 Soạn bài Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm
- 👉 Soạn bài Đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Văn)
- 👉 Soạn bài Dấu ngoặc kép
- 👉 Soạn bài Luyện nói : Thuyết minh về một thứ đồ dùng
- 👉 Soạn bài Viết bài tập làm văn số 3 - Văn thuyết minh
- 👉 Soạn bài Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác - Đập đá ở Côn Lôn
- 👉 Soạn bài Ôn luyện về dấu câu
- 👉 Soạn bài Thuyết minh về một thể loại văn học
- 👉 Soạn bài Muốn làm thằng Cuội
- 👉 Soạn bài Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt
- 👉 Soạn bài Hai chữ nước nhà (trích)
- 👉 Soạn bài Hoạt động ngữ văn : Làm thơ bảy chữ
- 👉 Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối học kì I
NGỮ VĂN 8 TẬP 2
- 👉 Soạn bài Nhớ rừng
- 👉 Soạn bài Ông đồ
- 👉 Soạn bài Câu nghi vấn
- 👉 Soạn bài Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh
- 👉 Soạn bài Quê hương
- 👉 Soạn bài Khi con tu hú
- 👉 Soạn bài Câu nghi vấn (tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Thuyết minh về một phương pháp (cách làm)
- 👉 Soạn bài Tức cảnh Pác Bó
- 👉 Soạn bài Câu cầu khiến
- 👉 Soạn bài Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh
- 👉 Soạn bài Ôn tập về văn bản thuyết minh
- 👉 Soạn bài Ngắm trăng (Vọng nguyệt)
- 👉 Soạn bài Đi đường (Tẩu lộ)
- 👉 Soạn bài Câu cảm thán
- 👉 Soạn bài Câu trần thuật
- 👉 Soạn bài Chiếu dời đô
- 👉 Soạn bài Câu phủ định
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Tập làm Văn)
- 👉 Soạn bài Hịch tướng sĩ
- 👉 Soạn bài Hành động nói
- 👉 Soạn bài Nước Đại Việt ta (Trích Bình Ngô đại cáo)
- 👉 Soạn bài Hành động nói (Tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Ôn tập về luận điểm
- 👉 Soạn bài Bàn luận về phép học
- 👉 Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm
- 👉 Soạn bài Luyện tập xây dựng và trình bày luận điểm
- 👉 Soạn bài Thuế máu (Trích Bản án chế độ thực dân Pháp)
- 👉 Soạn bài Hội thoại
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Đi bộ ngao du (Trích Ê-min hay về giáo dục)
- 👉 Soạn bài Hội thoại (Tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Luyện tập đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Lựa chọn trật tự từ trong câu
- 👉 Soạn bài Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục (Trích Trưởng giả học làm sang)
- 👉 Soạn bài Lựa chọn trật tự từ trong câu (Luyện tập)
- 👉 Soạn bài Luyện tập đưa yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận
- 👉 Soạn bài Chương trình địa phương (phần Văn)
- 👉 Soạn bài Chữa lỗi diễn đạt (lỗi lô-gic)
- 👉 Soạn bài Tổng kết phần Văn
- 👉 Soạn bài Ôn tập và kiểm tra phần Tiếng Việt
- 👉 Soạn bài Văn bản tường trình
- 👉 Soạn bài Văn bản thông báo
- 👉 Soạn bài Tổng kết phần Văn (Tiếp theo)
- 👉 Soạn bài Kiểm tra tổng hợp cuối năm
- 👉 Soạn bài Tổng kết phần Văn (Tiếp theo)
Lớp 8 | Các môn học Lớp 8 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 8 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 8 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Bài soạn văn lớp 12 siêu ngắn
Toán Học
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 8
- Tài liệu Dạy - học Toán 8
- SBT Toán lớp 8
- Vở bài tập Toán 8
- SGK Toán lớp 8
Vật Lý
Hóa Học
- Đề thi, đề kiểm tra Hóa lớp 8
- Tài liệu Dạy - học Hóa học 8
- SBT Hóa lớp 8
- SGK Hóa lớp 8
- Giải môn Hóa học lớp 8
Ngữ Văn
- Đề thi, đề kiểm tra Văn 8
- SBT Ngữ văn lớp 8
- Tác giả - Tác phẩm văn 8
- Văn mẫu lớp 8
- Vở bài tập Ngữ văn lớp 8
- Soạn văn 8 chi tiết
- Soạn văn 8 ngắn gọn
- Soạn văn 8 siêu ngắn
- Bài soạn văn lớp 8 siêu ngắn
- Bài soạn văn 8
- Bài văn mẫu 8
Lịch Sử
Địa Lý
Sinh Học
- Đề thi, đề kiểm tra Sinh lớp 8
- SBT Sinh lớp 8
- Vở bài tập Sinh học 8
- SGK Sinh lớp 8
- Giải môn Sinh học lớp 8
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh 8 mới
- SGK Tiếng Anh lớp 8
- SBT Tiếng Anh lớp 8 mới
- Vở bài tập Tiếng Anh 8
- SGK Tiếng Anh lớp 8 Mới