Bài soạn siêu ngắn: Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em - Ngữ văn lớp 9

Tìm hiểu chung tác phẩm

• Xuất xứ: Trích “Tuyên bố của Hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em, trong Việt Nam và các văn kiện quốc tế về quyền trẻ em”
• Kiểu văn bản: Văn bản nhật dụng
• Phương thức biểu đạt: Nghị luận (Chính trị - xã hội)
• Chủ đề: Quyền con người – cụ thể là quyền trẻ em.

Câu 1: Văn bản này (gồm 17 mục) được bố cục thành mấy phần? Phân tích tính hợp lí, chặt chẽ của bố cục văn bản.

Trả lời:

• Phần 1 (Sự thách thức): Thực tế hoàn cảnh khổ cực của trẻ em nhiều nơi trên thế giới
• Phần 2 (Cơ hội): Những điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc, bảo vệ trẻ em. 
• Phần 3 (Nhiệm vụ): Nhiệm vụ của mỗi dân tộc và cộng đồng quốc tế vì sự sống còn, phát triển của trẻ em.

=> Ba phần có quan hộ chặt chẽ với nhau. Hai phần trước là cơ sở, căn cứ để rút ra những nội dung ở phần sau.

Câu 2: Ở phần “sự thách thức”, bản Tuyên bố đã nêu lên thực tế cuộc sống của trẻ em trên thế giới ra sao? Nhận thức, tình cảm của em khi đọc phần này như thế nào?

Trả lời:

Thực tế cuộc sống của trẻ em trên thế giới:

• Nạn nhân của chiến tranh và bạo lực, của sự phân biệt chủng tộc, sự xâm lược…
• Chịu đựng những thảm họa của đói nghèo, khủng hoảng kinh tế, vô gia cư, dịch bệnh,…
• Nhiều trẻ em bị chết do suy dinh dưỡng và bệnh tật.

=> Bản tuyên bố đã nêu lên khá đầy đủ, cụ thể tình trạng bỏ rơi vào hiểm họa và cuộc sống khổ cực về nhiều mặt của trẻ em trên thế giới. Đây là những vấn đề bức xúc bởi trẻ em là mầm xanh, là chủ nhân tương lai của đất nước. Vì vậy trẻ em phải được sống trong niềm vui tươi thanh bình, được học, được chơi và được phát triển.

Câu 3: Qua phần “cơ hội”, em thấy việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em trong bối cảnh thế giới hiện nay có những điều kiện thuận lợi gì?

Trả lời:

Điều kiện thuận lợi:

• Liên kết lại, các nước có đủ phương tiện và kiến thức để bảo vệ sinh mệnh của trẻ em.
• Sự hợp tác và đoàn kết quốc tế đã có khả năng đạt được những kết quả cụ thể trên nhiều lĩnh vực.

Câu 4: Ở phần “nhiệm vụ”, bản Tuyên bố đã nêu lên khá nhiều điểm mà từng quốc gia và cả cộng động quốc tế cần phải nỗ lực phối hợp hành động. Hãy phân tích tính chất toàn diện của nội dung phần này.

Trả lời:

Nhiệm vụ:

• Tăng cường sức khoẻ và chế độ dinh dưỡng của trẻ em.
• Quan tâm, chăm sóc đến trẻ tàn lật, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
• Bảo đảm quyền bình đẳng giữa trẻ em trai và em gái.
• Bảo đảm cho trẻ được học hết bậc phổ thông cơ sở.
• Bảo đảm tăng trưởng, phát triển kinh tế…
• Cần có hợp tác quốc tế để thực hiện các nhiệm vụ trên.

Những nội dung này thể hiện tính toàn diện trong việc định hướng hành động. Mỗi một nhiệm vụ tương ứng với một phương diện cần quan tâm, nhằm giúp trẻ em phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.

Câu 5: Qua bản Tuyên bố, em nhận thức như thế nào về tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em, về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này?

Trả lời:

• Bảo vệ quyền lợi, chăm lo đến sự phát triển của trẻ em là một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của từng quốc gia và của cộng đồng quốc tế.
• Qua những chủ trương, chính sách đối với việc bảo vệ, chăm sóc trẻ em mà ta nhận ra trình độ văn minh của một xã hội.
• Vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em đang được cộng đồng quốc tế dành cho sự quan tâm thích đáng.