Giải vật lí 9 bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
Nội dung bài gồm:
- I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
- II. GIẢI BÀI TẬP
- Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài
- Giải câu 1,2: Bố trí thí nghiệm như hình 43.2...
- Giải câu 3: Đặt vật trong khoảng tiêu cự...
- Giải câu 4: Hãy dựng ảnh S' của điểm sáng S...
- Giải câu 5: Vật sáng AB được đặt vuông góc...
- Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài
- Câu 6: Vận dụng kiến thức hình học, hãy tính...
- Câu 7: Trả lời câu hỏi nêu ra ở phần mở bài...
I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
- Đối với thấu kính hội tụ:
- Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kín thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.
- Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật.
- Muốn dựng ảnh A'B' của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính, A nằm trên trục chính), chỉ cần dựng ảnh ảnh B' của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt, sau đó từ B' hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A' của A.
II. GIẢI BÀI TẬP
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài
Giải câu 1,2: Bố trí thí nghiệm như hình 43.2...
Bố trí thí nghiệm như hình 43.2.
Cả vật và màn đều được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ có tiêu cự khoảng 12cm
a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự
C1. Đặt vật ở xa thấu kính và màn ở sát thấu kính. Từ từ dịch chuyển mà ra xa thấu kính cho đến khi xuất hiện ảnh rõ nét của vật trên màn, đó là ảnh thật. Ảnh thật cùng chiều hay ngược chiều so với vật ?
C2. Dịch vật vào gần thấu kính hơn. Tiến hành thí nghiệm như trên, có thu được ảnh trên màn nữa không ? Ảnh thật hay ảo ? Ảnh cùng chiều hay ngược chiều với vật ?
Bài làm:
C1. Ảnh thật ngược chiều với vật.
C2. Dịch vật lại gần thấu kính hơn, vẫn thu được ảnh thật ngược chiều với vật
Bài làm:
Đặt vật trong khoảng tiêu cự và màn ở sát thấu kính, từ từ di chuyển màn ra xa thấu kính, không thấy ảnh hiện trên màn. Như vậy không hứng được ảnh của vật trên màn.
Quan sát ảnh của vật qua thấu kính, ta thấy ảnh là ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật
Bài làm:
Giải câu 5: Vật sáng AB được đặt vuông góc...
Vật sáng AB được đặt vuông góc với trục chính của thấu kính hội tụ có tiêu cự f = 12cm. Điểm A nằm trên trụ chính. Hãy dựng ảnh A'B' của AB và nhận xét đặc điểm của ảnh A'B' trong hai trường hợp:
+ Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm (hình 43.4a)
+ Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm (hình 43.3b)
Bài làm:
+ Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm
Vì d > f = 12cm, nên ảnh A'B' là ảnh thật, ngược chiều và nhỏ hơn vật
+Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 8cm
Vì d < f = 12cm nên ảnh A'B' là ảnh ảo, cùng chiều và lớn hơn vật
Bài làm:
a) Vật AB cách thấu kính một khoảng d = 36cm
Ta có OA = d = 36cm, OF = OF'= 12cm, AB = h = 1cm
$\Delta$BOA $\Delta$B'OA' , $\Delta$KOF'
$\Delta$B'A'F'
=> $\frac{OA}{OA'}=\frac{BA}{B'A'}$ và $\frac{OK}{A'B'}=\frac{OF'}{A'F'}$
$\Leftrightarrow$ $\frac{36}{OA'}=\frac{1}{A'B'}$ và $\frac{1}{A'B'}=\frac{12}{A'F'}$ ( OK = AB = 1cm)
$\Leftrightarrow$ OA' = 3.A'F'
Mà OF' + A'F' = OA' => OA' = $\frac{3}{2}$. OF' = $\frac{3}{2}$.12 = 18 (cm)
=> A'B' = $\frac{OA'}{36}$ = $\frac{18}{36}$ = 0,5 (cm)
Vậy khoảng cách từ ảnh đến thấu kính bằng 18cm, ảnh có chiều cao bằng 0,5cm
b) Vật AB cách thấu kính một khoảng cách d = 8cm
Ta có OA = d = 8cm, OF = OF' = 12cm, AB = 1cm
$\Delta$OBA $\Delta$OB'A', $\Delta$B'BK
$\Delta$B'OF'
$\Leftrightarrow$ $\frac{AB}{A'B'}=\frac{OA}{OA'}=\frac{OB}{OB'}=\frac{OF'-BK}{OF'}$=$\frac{OF'-OA}{OF'}$
$\Leftrightarrow$ $\frac{AB}{A'B'}=\frac{OA}{OA'}=\frac{12-8}{12}=\frac{1}{3}$
=> A'B' = 3cm; O'A' = 8.3 = 24cm
Vậy khoảng cách từ ảnh đến thấu kính bằng 24cm, chiều cao của ảnh bằng 3cm
Bài làm:
Dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách, ảnh của dòng chữ qua thấu kính cùng chiều và to hơn dòng chữ quan sát trực tiếp bằng mắt . Đó là ảnh ảo của dòng chữ tạo bởi thấu kính hội tụ khi dòng chữ nằm trong khoảng tiêu cự của thấu kính.
Khi dòng chữ nằm ngoài khoảng tiêu cự của kính, ảnh của dòng chữ ngược chiều với dòng chữ quan sát trực tiếp bằng mắt. Đó là ảnh thật của dòng chữ.
Xem thêm lời giải Giải môn Vật lí lớp 9
- 👉 Giải vật lí 9 bài 1: Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn.
- 👉 Giải vật lí 9 bài 2: Điện trở của dây dẫn Định luật ôm
- 👉 Giải vật lí 9 bài 3: Thực hành: Xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế
- 👉 Giải vật lí 9 bài 4: Đoạn mạch nối tiếp
- 👉 Giải vật lí 9 bài 5: Đoạn mạch song song
- 👉 Giải vật lí 9 bài 6: Bài tập vận dụng định luật Ôm
- 👉 Giải vật lí 9 bài 7: Sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài dây dẫn
- 👉 Giải vật lí 9 bài 8: Sự phụ thuộc của điện trở vào tiết diện dây dẫn
- 👉 Giải vật lí 9 bài 9: Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn
- 👉 Giải vật lí 9 bài 10: Biến trở Điện trở dùng trong kĩ thuật
- 👉 Giải vật lí 9 bài 11: Bài tập vận dụng định luật Ôm và công thức tính điện trở của dây dẫn
- 👉 Giải vật lí 9 bài 12: Công suất điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 13: Điện năng Công của dòng điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 14: Bài tập về công suất điện và điện năng sử dụng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 15: Thực hành: Xác định công suất của các dụng cụ điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 16: Định luật Jun Len xơ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 17: Bài tập vận dụng định luật Jun Len-xơ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 18: Thực hành: Kiểm nghiệm mối quan hệ Q I2 trong định luật Jun Len-xơ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 19: Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 20: Tổng kết chương I : Điện học
- 👉 Giải vật lí 9 bài 21: Nam châm vĩnh cửu
- 👉 Giải vật lí 9 bài 22: Tác dụng từ của dòng điện Từ trường
- 👉 Giải vật lí 9 bài 23: Từ phổ Đường sức từ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 24: Từ trường của ống dây có dòng điện chạy qua
- 👉 Giải vật lí 9 bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép Nam châm điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 26: Ứng dụng của nam châm
- 👉 Giải vật lí 9 bài 27: Lực điện từ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 28: Động cơ điện một chiều
- 👉 Giải vật lí 9 bài 29: Thực hành: Chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 30: Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái
- 👉 Giải vật lí 9 bài 31: Hiện tượng cảm ứng điện từ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 32: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 33: Dòng điện xoay chiều
- 👉 Giải vật lí 9 bài 34: Máy phát điện xoay chiều
- 👉 Giải vật lí 9 bài 35: Các tác dụng của dòng điện xoay chiều Đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều
- 👉 Giải vật lí 9 bài 36: Truyền tải điện năng đi xa
- 👉 Giải vật lí 9 bài 37: Máy biến thế
- 👉 Giải vật lí 9 bài 38: Thực hành: Vận hành máy phát điện và máy biến thế
- 👉 Giải vật lí 9 bài 39: ổng kết chương II: Điện từ học
- 👉 Giải vật lí 9 bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 41: Quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 42: Thấu kính hội tụ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 44: Thấu kính phân kì
- 👉 Giải vật lí 9 bài 45: Ảnh của vật tạo bởi thấu kính phân kì
- 👉 Giải vật lí 9 bài 46: Thực hành: Đo tiêu cự của thấu kính hội tụ
- 👉 Giải vật lí 9 bài 47: Sự tạo ảnh trong máy ảnh
- 👉 Giải vật lí 9 bài 48: Mắt
- 👉 Giải vật lí 9 bài 49: Mắt cận và mắt lão
- 👉 Giải vật lí 9 bài 50: Kính lúp
- 👉 Giải vật lí 9 bài 51: Bài tập quang hình học
- 👉 Giải vật lí 9 bài 52: Ánh sáng trắng và ánh sáng màu
- 👉 Giải vật lí 9 bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 54: Sự trộn các ánh sáng màu
- 👉 Giải vật lí 9 bài 55: Màu sắc các vật dưới ánh sáng trắng và dưới ánh sáng màu
- 👉 Giải vật lí 9 bài 56: Các tác dụng của ánh sáng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 57: Thực hành: Nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD
- 👉 Giải vật lí 9 bài 58: Tổng kết chương III: Quang học
- 👉 Giải vật lí 9 bài 59: Năng lượng và sự chuyển hóa năng lượng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 60: Định luật bảo toàn năng lượng
- 👉 Giải vật lí 9 bài 61: Sản xuất điện năng Nhiệt điện và thủy điện
- 👉 Giải vật lí 9 bài 62: Điện gió Điện mặt trời Điện hạt nhân
Lớp 9 | Các môn học Lớp 9 | Giải bài tập, đề kiểm tra, đề thi Lớp 9 chọn lọc
Danh sách các môn học Lớp 9 được biên soạn theo sách giáo khoa mới của bộ giáo dục đào tạo. Kèm theo lời giải sách bài tập, sách giáo khoa, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và học kì 2 năm học 2024 ngắn gọn, chi tiết dễ hiểu.
Bài soạn văn lớp 12 siêu ngắn
Toán Học
- Đề thi, đề kiểm tra Toán lớp 9
- Đề thi vào 10 môn Toán
- Tài liệu Dạy - học Toán 9
- SBT Toán lớp 9
- Vở bài tập Toán 9
- SGK Toán lớp 9
Vật Lý
Hóa Học
- Đề thi, đề kiểm tra Hóa lớp 9
- Tài liệu Dạy - học Hóa học 9
- SBT Hóa lớp 9
- SGK Hóa lớp 9
- Giải môn Hóa học lớp 9
Ngữ Văn
Lịch Sử
Địa Lý
Sinh Học
- Đề thi, đề kiểm tra Sinh lớp 9
- SBT Sinh lớp 9
- Vở bài tập Sinh học 9
- SGK Sinh lớp 9
- Giải môn Sinh học lớp 9
GDCD
Tin Học
Tiếng Anh
- Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh 9 mới
- Đề thi vào 10 môn Anh
- SBT Tiếng Anh lớp 9
- SGK Tiếng Anh lớp 9
- SBT Tiếng Anh lớp 9 mới
- Vở bài tập Tiếng Anh 9
- SGK Tiếng Anh lớp 9 Mới