Giải vật lí 9 bài 48: Mắt

Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài

Giải câu 1: Nêu những điểm giống nhau về...

Nêu những điểm giống nhau về cấu tạo giữa con mắt và máy ảnh.

Thể thủy tinh đóng vai trò như bộ phận nào trong máy ảnh ? Màn hứng ảnh trong máy ảnh đóng vai trò như bộ phận nào trong con mắt ?

Những giống nhau về tạo giữa con mắt và máy ảnh: Đều có một bộ phận đóng vai trò là thấu kính hội tụ, một bộ phận có vai trò là màn hứng

Thể thủy tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh, màn hứng ảnh trong máy ảnh đóng vai trò như màng lưới trong con mắt

Giải câu  2: Ta đã biết, khi vật nằm càng xa...

Ta đã biết, khi vật nằm càng xa thấu hội tụ thì ảnh thật của vật nằm càng gần tiêu điểm của thấu kính. Vậy em hãy cho biết tiêu cự của thể thủy tinh khi mắt nhìn các vật ở xa và các vật ở gần dài, ngắn khác nhau như thế nào ? Biết rằng khoảng cách từ thể thủy tinh của mắt đến màng lưới là không thay đổi và ảnh của vật luôn hiện rõ nét trên màng lưới (hình 48.2)

Ta có $\Delta$OAB   $\Delta$OA'B' => $\frac{OA'}{OA}=\frac{A'B'}{AB}=\frac{OB'}{OB}$ (1)

$\Delta$B'FO   $\Delta$B'IB => $\frac{OF}{BI}=\frac{B'O}{B'B}$ hay $\frac{OF}{OA}=\frac{B'O}{B'B}$ (2)

Từ (1) và (2) => $\frac{OA}{OF} = 1+\frac{OB}{OB'}=1+\frac{OA}{OA'}$ hay $\frac{1}{OA}+\frac{1}{OA'}=\frac{1}{OF}$

OA' không đổi, nên nếu OA càng lớn thì OF càng lớn , OA càng nhỏ thì OF càng lớn

Hay nếu vật càng ở xa thể thủy tinh thì tiêu cự của thể thủy tinh càng lớn, nếu vật càng ở gần thể thủy tinh thì tiêu cự của thể thủy tinh càng nhỏ 

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài

Giải câu 5: Một người đứng cách một cột điện 20m...

Một người đứng cách một cột điện 20m. Cột điện cao 8m. Nếu coi khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới của mắt người ấy là 2cm thì ảnh của cột điện trên màng lưới sẽ cao bao nhiêu xentimet ?

Giả sử cột điện được biểu diễn bằng đoạn AB, AB = 8m, OA = 20m, OA' = 2cm

$\Delta$OAB   $\Delta$OA'B' => $\frac{OA'}{OA}=\frac{A'B'}{AB}$

$\Leftrightarrow$ $\frac{2}{2000}=\frac{A'B'}{800}$

$\Leftrightarrow$ A'B' = 0,8 (cm)

Vậy ảnh của cột điện trên màng lưới sẽ cao 0,8cm

Giải câu 6*: Khi nhìn một vật ở điểm cực viễn...

Khi nhìn một vật ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất ? Khi nhìn một vật ở điểm cực cận thì tiêu cự của thể thủy tinh sẽ dài hay ngắn nhất ?

Theo trả lời câu hỏi C2, ta có kết luận:" Vật càng ở xa thể thủy tinh thì tiêu cự của thể thủy tinh càng lớn, vật càng ở gần thể thủy tinh thi tiêu cự của thể thủy tinh càng nhỏ"

Như vậy khi nhìn một vật ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thủy tinh dài nhất, khi nhìn một vật ở điểm cực cận thì tiêu cự của thể thủy tinh ngắn nhất