Giải địa lí 12 bài 41: Vấn đề sử dụng hợp lí và cải tạo tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long

Trả lời:

Trả lời:

Trả lời:

Đồng bằng sông Cửu Long có vai trò đặc biệt trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nước ta vì: 

• Là vùng trọng điểm số 1 về sản xuất lương thực, thực phẩm của nước ta. Mỗi năm đóng góp trên 4 triệu tấn gạo và hàng vạn tấn thực phẩm tôm, cá, thịt lợn cho xuất khẩu. Đang dẫn đầu cả nước về chăn nuôi vịt, trồng mía và trồng cây ăn quả.
• Để phát huy những thế mạnh và khắc phục những hạn chế vốn có của đồng bằng.
• Diện tích rừng ngập mặn bị thu hẹp, nguồn tôm cá, sinh vật lưỡng cư bị suy giảm đến mức báo động.
• Môi trường và tài nguyên của Đồng bằng sông Cửu Long đang đứng trước sự suy thoái (Một trong những dẫn chứng là: việc phá rừng để khẩn hoang và nuôi trồng thuỷ sản cộng thêm với cháy rừng vào mùa khô làm cho tài nguyên thiên nhiên suy giảm, môi trường bị suy thoái).

Trả lời:

Trả lời:

Đồng bằng sông Cửu Long là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta với nhiều thế mạnh thuận lợi để phát triển kinh tế- xã hội. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn một số vấn đề về sử dụng hợp lý và cải tạo tự nhiên cần được giải quyết. Đó là:

• Vấn đề sử dụng và cả tạo đất
• Vấn đề nước ngọt- vấn đề quan trọng hàng đầu
• Vấn đề duy trì, bảo vệ tài nguyên
• Vấn đề thiên tai

Để giải quyết những vẫn đề này, đòi hỏi vùng phải có giải pháp.

• Vấn đề sử dụng và cải tạo đất:

Đồng bằng sông Cửu long có 3 nhóm đất chính là đất phù sa, đất phèn và đất mặn. Tuy nhiên, phần lớn diện tích đồng bằng là đất phèn, đất mặn; ngoài ra còn có 1 số loại đất thiếu dinh dưỡng-> gây khó khăn cho việc sản xuất.

=>Vùng cần cải tạo đất mặn bằng biện pháp thau chua rửa mặn, đưa nước ngọt vào để rửa mặn…

• Vấn đề về nước ngọt:

Ở ĐBSCLong, mùa khô kéo dài từ tháng XII đến tháng IV năm sau. Vì thế nước mặn xâm nhập vào đất liền, làm tăng độ chua và mặn trong đất. Do đó, nước ngọt là vấn đề quan trọng hàng đầu vào mùa khô ở ĐBSCLong...

=> Khai thác nguồn nước ngầm, nước ngọt ở các sông tiền và sông hậu để thau chua rửa mặn cho đất cũng như để sinh hoạt, sản xuất…

• Vấn đề duy trì, bảo vệ tài nguyên rừng:

Tài nguyên rừng: Trong những năm gần đây, diện tích rừng bị giảm sút do nhu cầu tăng diện tích đất nông nghiệp thông qua các chương trình di dân khai khẩn đất hoang hóa, phát triển nuôi tôm và do cháy rừng. Vì vậy, bảo vệ rừng là nhân tố quan trọng nhất đảm bảo sự cân bằng sinh thái, rừng cần được bảo vệ, phát triển trong mọi dự án khai thác.

=> Cần phải duy trì và bảo vệ nguồn tài nguyên rừng, rừng cần được bảo vệ trong mọi dự án khai thác và thực hiện nông – lâm –ngư kết hợp.

• Về vấn đề thiên tai: Ở đồng bằng sông Cửu Long lũ lớn gây ngập lụt trên diện tích rộng với thời gian kéo dài có tác động tiêu cực đối với các hoạt động kinh tế - xã hội. Ngược lại, lũ nhỏ làm tổn hại đến nguồn lợi kinh tế do lũ hàng năm mang lại như: bổ sung lớp phù sa, nguồn thuỷ sản nước ngọt, vệ sinh đồng ruộng….

IV: HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI BỔ SUNG

Trả lời:

“Sống chung với lũ" là cách ứng xử tốt nhất đối với tự nhiên ở đồng bằng sông Cửu Long vì:

• Sông Cửu Long dài, diện tích lưu vực và tổng lượng nước lớn, lưới sôngcó dạng lông chim cùng với mạng lưới kênh rạch chằng chịt, có sự điều tiết nước của Biển Hồ nên lũ tương đối điều hòa và kéo dài.
• Do địa thế thấp, địa hình bằng phẳng, lượng nước tập trung quá lớn trongmùa lũ và tác động của thủy triều nên ở ĐB sông Cửu Long không thể đắp đê để ngăn lũ (sống chung với lũ).
• Từ lâu đời, người dân vùng sông nước đã thích ứng với mùa lũ với các tập quán sản xuất, ngành nghề, giống cây trồng và nếp sống đã được định hình trong quá trình sống chung với lũ .Mùa lũ mang lại nhiều lợi ích như: tôm, cá, phù sa ngọt, nước ngọt rửa phèn, mặn trong đất...

Câu 2: Nêu những biểu hiện chứng tỏ vùng đồng bằng sông Cửu Long...

Trả lời:

Đồng bằng là vùng có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển sản xuất lương thực. Tuy nhiên, vùng vẫn chưa khai thác hết tiềm năng sẵn có. Đó là:

• Hệ số sử dụng đất của vùng còn thấp, phần lớn diện tích đất gieo trồng mới 1 vụ trong khi đó ở các khu vực khác có thể trồng hai vụ lúa trong một năm.
• Vẫn còn diện tích đất hoang hóa mà việc khai thác phải đòi hỏi đầu tư lớn…

Câu 3: Tại sao trong thời gian vừa qua, tình trạng ngập mặn ở đồng bằng ....

Trả lời:

Trong thời gian vừa qua, tình trạng ngập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long lại diễn ra hết sức nghiêm trọng. Nguyên nhân là do:

• Mùa khô kéo dài (từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau) cùng với địa hình thấp nên tình trạng xâm nhập mặn diễn ra hàng năm.
• Riêng trong những mùa khô năm 2015 – 2016, nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu. Mực nước biển dâng và nhất là EI Nino kéo dài làm gia tăng khô hạn, kết hợp với việc xây dựng nhà máy thủy điện của các nước trên dòng sông Mê Công làm hạn chế lượng nước ngọt đổ về đồng bằng…