Giải địa lí 8 bài 42: Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ

I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT BÀI HỌC

1. Vị trí, phạm vi lãnh thổ

• Vị trí kéo dài 7 vĩ tuyến, từ 16oB đến 23oB
• Thuộc hữu ngạn sông Hồng kéo dài từ Lai Châu đến Thừa Thiên Huế.

2. Địa hình cao nhất Việt Nam

• Địa hình bao gồm: đồng bằng, núi thấp và núi cao.
• Hướng núi: Tây Bắc – Đông Nam
• Địa hình thấp dần từ Tây sang Đông
• Địa hình làm cho khí hậu và sinh vật phân bố thành nhiều vành đai.

3. Khí hậu đặc biệt do tác động của địa hình

• Mùa đông ngắn, đến muộn và kết thúc sớm.
• Mùa hạ gió Phơn tây nam khô nóng.
• Khí hậu lạnh do địa hình núi cao
• Mùa mưa chuyển dần sang Thu đông

4. Tài nguyên phong phú, đang được điều tra, khai thác.

• Sông ngòi có độ dốc lớn, có giá trị về thủy điện.
• Nhiều tài nguyên khoáng sản có giá trị
• Có đầy đủ các vành đai thực vật
• Biền cung cấp hải sản và hoạt động du lịch

5. Bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai

• Thiên tai:
• Vùng núi: sương muối, giá rét, lũ quét…
• Duyên hải: Hạn hán, bão lụt, gió tây khô nóng…
• Biện pháp:
• Bảo vệ rừng đầu nguồn
• Chủ động phòng chống thiên tai.

II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Hãy xác định giới hạn và rị trí miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ?

Trả lời:

Giới hạn và vị trí: Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ thuộc hữu ngạn sông Hồng, tư Lai Châu đến Thừa Thiên Huế. VỊ trí tiếp giáp với Lào, Trung Quôc, miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ và Biển Đông.

Câu 2: Cho biết những dãy núi, sông nào chạy thẹo hướng tây bắc - đông nam?

Trả lời:

Những dãy núi và sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam:

• Dãy núi: Hoàng Liên Sơn, Pu Đen Đinh, Pu Sam Sao và dãy Trường Sơn Bắc.
• Sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam là: sông Mã, sông Cả, sông Chu.

Câu 3: Qua hình 42.2 (trang 146 SGK Địa lý 8), em có nhận xét gì về chế độ mưa...

Qua hình 42.2 (trang 146 SGK Địa lý 8), em có nhận xét gì về chế độ mưa của miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ.

Trả lời:

• Lai Châu (Tây Bắc): mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 10, mưa nhiều vào các tháng 6, 7, 8.
• Quảng Bình (Bắc Trung Bộ): có mùa mưa chậm hơn, mùa mưa bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12, mưa nhiều vào các tháng 9, 10, 11.

Câu 4: Hãy nêu giá trị tổng hợp của hồ Hòa Bình.

Trả lời:

• Hồ Hòa Bình được khởi công xây dựng ngày 6/11/1979 và hoàn thành (toàn bộ công trình thủy điện Hòa Bình) năm 1994. Hằng năm, công trình thủy điện Hòa Bình sản xuất được 8,16 tỉ kWh cung ứng cho cả nước.
• Hồ Hòa Bình chứa được 9,5 tỉ m3 nước. tạo nên khả năng điều tiết nước cho hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình như tăng cường lượng nước vào mùa khô, giảm đỉnh lũ cực đại vào mùa lũ, có tác động tích cực tới công tác thủy lợi vùng đồng bằng sông Hồng. Đặc biệt bảo đảm an toàn về mùa lũ cho Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
• Hồ Hòa Bình với chiều dài 230km và rộng trung bình 1km, độ sâu trung bình 80m tạo điều kiện cho giao thông thủy trên thượng lưu đập, là nơi thuận tiện cho nghề nuôi trồng thủy sản và du lịch. Ngoài ra còn tăng cường độ ẩm không khí vùng Tây Bắc vào mùa khô hanh.

Câu 5: Hãy xác định vị trí và địa danh của các mỏ ghi trên hình 42.1

Trả lời:

Vị trí và địa danh của các mỏ ghi trên hình 42.1 : 

• Apalit: Lào Cai.
• Đất hiếm: Lai Châu.
• Sắt: Yên Bái, Hà Tĩnh.
• Crôm: Thanh Hóa.
• Titan: Hà Tĩnh.

III. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC

Câu 1: Nêu những đặc điểm tự nhiên nổi bật của miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ?

Trả lời:

Có nhiều dải núi cao, sông sâu, hướng tây bắc – đông nam.

Khí hậu nhiệt đới, gió mùa bị biến tính mạnh mẽ do độ cao và hướng núi.

Tài nguyên phóng phú, đa dạng song khai thác còn chậm.

Nhiều thiên tai (bão, lụt, hạn hán).

Câu 2: Vì sao bảo vệ và phát triển rừng là khâu then chốt để xây dựng cuộc sống...

Vì sao bảo vệ và phát triển rừng là khâu then chốt để xây dựng cuộc sống bền vững của nhân dân miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ?

Trả lời:

Vì đây là miền gặp nhiều thiên tai nhất ở nước ta. Thiên tai từ vùng núi phía tây dội xuống (mưa phùn gió tây khô nóng, giá rét), từ vùng biển phía đông ập vào (bão tố, sụt lở đất, cát bay lấn chiếm đồng ruộng).

Câu 3: Hãy sắp xếp các đèo sau đây theo đúng trình tự từ Nam ra Bắc: đèo Ngang,...

Hãy sắp xếp các đèo sau đây theo đúng trình tự từ Nam ra Bắc: đèo Ngang, đèo Mụ Giạ. đèo Keo Nưa, đèo Lao Bảo, đèo Hải Vân và cho biết chúng nằm trên những quốc lộ nào.

Trả lời:

Các đèo từ Nam ra Bắc:

• đèo Hải Vân (nằm trên quốc lộ 1)
• đèo Lao Bảo (nằm trên quốc lộ 9)
• đèo Mụ Giạ (nằm trên quốc lộ 15)
• đèo Ngang (nằm trên quốc lộ 1)
• đèo Keo Nưa (nằm trên quốc lộ 8).