Bài soạn siêu ngắn: Danh từ - Ngữ văn lớp 6

I. Đặc điểm của danh từ

Trả lời ví dụ:

a. Danh từ trong cụm danh từ in đậm là “con trâu”.

b. Xung quanh cụm danh từ có những từ: “ba” và “ấy”.

c. Danh từ khác trong câu: Vua, làng, gạo, nếp, thúng…

d. Đặt câu:

• Người có chức vụ lớn nhất của một nước là vua =>Vua làm vị ngữ
• Làng tôi nằm ở ven sông Hồng=>Làng làm chủ ngữ
• Gạo là nông sản có số lượng xuất khẩu lớn nhất nước ta => gạo làm chủ ngữ
• Nguyên liệu chính để làm bánh chưng là nếp => Nếp là vị ngữ
• Thúng là vật dụng các bác nông dân dùng đựng thóc => Thúng làm chủ ngữ.

II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật

Trả lời ví dụ 1: Các danh từ đứng sau nhằm làm rõ nghĩa cho các danh từ được in đậm.

Trả lời ví dụ 2: 

• Thay con = chú, thay viên = ông, ta có: => ý nghĩa về số lượng không thay đổi.
• Thay thúng = bồ, tạ = yến, ta có: => ý nghĩa về số lượng thay đổi.

[Luyện tập] Câu 1: Hãy liệt kê một số danh từ chỉ sự vật mà em biết. Đặt câu với một trong số các danh từ ấy?

Trả lời:

• Danh từ chỉ sự vật: lợn, gà, trâu, bò, ghế, dép, bút, thước, bàn, xe đạp….
• Đặt câu:
• Con lợn này rất béo
• Chiếc bút này là của bạn Lan
• Chiếc ghế cuối lớp đã bị hỏng
• Xe đạp này rất đẹp
• Đàn trâu ung dung gặm cỏ ngoài đồng…

[Luyện tập] Câu 2: Liệt kê các loại từ: a. Chuyên đứng trước danh từ chỉ người, ví dụ: ông, vị, cô,.../b. Chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật, ví dụ: cái, bức, tấm,...

Trả lời:

a. Thằng, gã, viên, tên, ngài, người, anh, em, lão, ông, cô, bé…

b. chiếc, quyển, pho, bộ, tờ, mảnh, miếng, hòn, tảng, bức,…

[Luyện tập] Câu 3:  Liệt kê các danh từ: a. Chỉ đơn vị quy ước chính xác, ví dụ: mét, lít…./ b. Chỉ đơn vị quy ước  ước chừng, ví dụ: nắm, mớ, đàn….

Trả lời:

a. tạ, tấn, yến, cân, gam, lạng, héc-ta, xentimet, ki-lô-mét…

b. bó, quãng, cây, que, thúng, rổ, bơ, bó, bầy, vốc….

[Luyện tập] Câu 4: Lập danh sách các danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật trong bài chính tả Cây bút thần ( từ đầu đến dày đặc các hình vẽ)

Trả lời:

• Danh từ chỉ đơn vị: que, con, ven, các, bức
• Danh từ chỉ sự vật: Củi, cỏ, bút, đất, chim, sông, tôm, cá, đá, nhà, tường